مفهوم حکمت سیاسی متعالیه

درباره حکمت در فلسفه و اندیشه اسلامی اگرچه مطالبی گفته و نوشته شده است اما همچنان نیازمند تدوین مقالاتی است که بتواند بر اساس رویکردهای جدید مانند فلسفه سیاسی، این دانش واژه را تبیین نماید. در این مقاله بیشتر بر آن هستیم که به تبیین حکمت عملی و سیاسی در آثار ملاصدرا و حکمای حکمت متعالیه بپردازیم اما طبیعی است که تبیین آن بدون اشاره به خود مفهوم حکمت ممکن نیست. از این رو برای ارایه نگاهی جامع به مفهوم حکمت نیز باید اشاراتی داشته باشیم و سپس به بیان مراد خود از حکمت سیاسی در نگاه ملاصدرا بپردازیم. حکمت اگرچه در ادبیات فلسفه اسلامی بسیار به کار رفته است اما درباره آن واکاوی مفهومی مناسبی صورت نگرفته است. این در حالی است که در آثار منتشره در غرب این مفهوم از زوایا و منظرهای مختلفی مانند دین، فلسفه، تاریخ فلسفه، اخلاق و روان شناسی مورد بحث و گفتگو و بررسی قرار گرفته است. بنابراین لازم است در ادبیات و اندیشه اسلامی و به ویژه فلسفه اسلامی نیز به این بحث به نحو مبسوط پرداخته شود. ایده اصلی در بحث این است که در نگاه ملاصدرا، حکمت باید به بتواند در تنظیم نظام معاش و نجات معاد نقش ایفا نماید و اساسا نقش اصلی حکمت در این دو خلاصه می شود. مباحث این مقاله در راستای تبیین چنین ایده ای نگارش شده است و برخی برداشت ها در تبیین بحث تازگی دارد.