تحلیل کاریکلماتور در شعر «احمد مطر» و استراتژی های بیانی آن

طنز و مطایبه قالب ها و سبک های متعددی دارد که یکی از این قالب ها «کاریکلماتور» است؛ گونه ای از نوشته کوتاه مطایبه آمیز که به قصد برجسته سازی تضادها، با نگرشی متفاوت به دنیا و پدیده های پیرامون آن توجه می کند. در میان طنزپردازان معاصر عربی، «احمد مطر» یکی از پرکارترین و نامدارترین آنان در این زمینه محسوب می شود؛ وی به عنوان شاعری متعهد، در اشعار خود سیرت سوژه های خود را بازآفرینی می کند و از رهگذر آن، تضادهای معنوی و ناهمسویی حرف با عمل و ناهماهنگی صورت با سیرت آنان را فرادید مخاطبان اشعار خویش قرار می دهد. نگارندگان در جستار پیش روی برآنند تا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی، در گام نخست به تعریف و ارایه نمونه هایی از کاریکلماتور در شعر «احمد مطر» به عنوان پیشگام این فن در ادب معاصر عربی بپردازند و در گام بعدی به دسته بندی و تشریح برخی از استراتژی هایی که شاعر در کاریکاتورنویسی از آنها بهره جسته، اقدام نمایند. از آنجا که «احمد مطر» کاریکاتوریست نیز بوده، لذا برای نشان دادن قابلیت ارجاع تصویری کاریکلماتورهای وی، چند کارتون و طرح کاریکاتوری ضمیمه کاریکلماتورهایش شده است. نتیجه پژوهش حاکی از این است که «احمد مطر» با بهره گیری از شیوه کاریکاتورنویسی و نشان دادن تناقضات و تفاوت های موجود، از سویی نقاب را از چهره حاکمان بی عمل و بیهوده گوی کشورهای عربی کنار می زند و از دیگر سو، بی تفاوتی و انفعال شهروندان عرب را فرادید مخاطبان خویش قرار می دهد و از رهگذر آن، رویای  رسوایی حاکمان و اصلاح مردم سرزمینش را در سر می پروراند.