مدل معادلات ساختاری ارزیابی ادراک خطر رانندگان در شبیه ساز رانندگی با استفاده از ویژگیهای روانی راننده

امروزه تصادفات ترافیکی، یکی از مهم ترین عوامل مرگ و میر و  آسیب های های جانی و مالی در سراسر جهان هستند . از میان عوامل تاثیرگذار در سوانح ترافیکی، عامل انسانی به عنوان موثرترین عامل شناخته  شده است . نتایج مطالعات نشان می دهد که ادراک صحیح رانندگان از خطرات جاده ای، یکی از مهم ترین فاکتورهای انسانی میباشد .تا به حال، در مطالعات بسیاری به محاسبه و بررسی شاخص درک خطر رانندگان پرداخته شده است . با این وجود، تاکنون شاخصی جامع در خصوص ادراک خطر رانندگان، آن هم با تغییر تمرکز بر بعضی خصوصیات رفتاری و روان شنسی رانندگان  به طور هم زمان ساخته نشده است ؛  بنابراین در این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برخی خصوصیات فردی، رفتاری و روان  شناسی افراد بر میزان درک خطر رانندگی، شاخصی بدون بعد به عنوان شاخص درک خطر تعریف و محاسبه شده است .

به منظور اندازه گیری مولفه های زمانی شاخص موردنظر، از ترکیب دستگاه شبیه ساز رانندگی و آزمون های رایانه   Flankerو Go-No Go استفاده شد.روابط بین متغیرهای مختلف و شاخص درک خطر رانندگان با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و به روش حداقل مجذورات جزیی موردبررسی قرار گرفت.

بر اساس نتایج مدل سازی،مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر شاخص  درک خطر راننده، کنترل مهاری، خطای تشخیص جهت، تکانشگری شناختی، تکانشگری حرکتی، تکانشگری عدم برنامه ریزی،بی اعتنایی به قانون و خطا و لغزش بدست آمدند.همچنین با توجه به بررسی ها،  متغیرهای شب و روز، وضعیت ورزش کردن و شماره چشم رانندگان، بر میزان درک خطر آنها از نظر آماری معنادار به دست آمد. 

نتایج این پژوهش و پژوهش های مشابه می  تواند به عنوان ابزاری ارزشمند در جهت بهبود برنامه های آموزشی و تبلیغاتی ایمنی ترافیک، در اختیار برنامه ریزان  باشد . ازجمله برنامه های کاربردی که بر اساس نتایج این مطالعه به منظور بهبود شاخص درک از خطر رانندگان  می توان به آن ها اشاره کرد، آموزش های روان شناسی و رفتاری هنگام دریافت گواهینامه و تمدید آن با  اولویت انواع تکانشگری و کنترل مهاری(برای حافظه)می باشد؛ ضمن اینکه می توان ارزیابی رفتار رانندگان با اولویت قانون مداری و دقت و آموزشهای مرتبط با آنها را برای دریافت اولیه و همچنین تمید گواهینامه در نظر گرفت.