اثر کادمیوم بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی در گیاه یونجه همزیست با Rhizophagus intraradices

هدف پژوهش، ارزیابی اثر سطوح کادمیوم بر رشد، جذب عناصر فسفر، آهن، روی، مس و منگنز در گیاه یونجه همزیست با قارچ Rhizophagus intraradices بود. آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی شامل دو سطح قارچ (تلقیح و عدم تلقیح با قارچR. intraradices) و چهار سطح کادمیوم (0، 15، 30 و 45 میکرومولار کادمیوم) در سه تکرار انجام گردید. وزن خشک شاخسارها و ریشه گیاهان تلقیح‏شده با AM (M) و تلقیح‏نشده (NM) تحت تاثیر کادمیوم قرار گرفت. وزن خشک شاخسارها و ریشه در سطوح 15، 30 و 45 میکرومولار کادمیوم، به‏ترتیب کاهش 0، 2/8، 25 و 5/9، 2/16 و 8/39 درصدی نسبت به شاهد داشتند. وزن خشک شاخسارها و ریشه گیاهان M به‏ترتیب 7/48 و 8/42 درصد بیشتر از گیاهان NM بود. اثر قارچ بر جذب فسفر شاخسارها و ریشه معنی‏دار گردید. جذب فسفر شاخسارها و ریشه گیاهان M به‏ترتیب 1/54 و 6/49 درصد بیشتر از گیاهان NM بود. اثر کادمیوم بر درصد کلونیزاسیون ریشه و وابستگی مایکوریزی گیاه معنی‏دار گردید. در سطوح 15 و 30 میکرومولار کادمیوم، درصد کلونیزاسیون ریشه و وابستگی مایکوریزی به‏ترتیب افزایش 2/38، 7/35 و 100، 77 درصدی نسبت به تیمار شاهد داشتند. بیشترین کادمیوم جذب‏شده در شاخسارها و ریشه به‏ترتیب در تیمار مایکوریزی سطح 15و 45 میکرومولار کادمیوم بودند که افزایش 97/81 و 99/71 درصدی نسبت به تیمار غیرمایکوریزی در همان سطوح داشتند. با افزایش غلظت کادمیوم، از انتقال کادمیوم ریشه به شاخسارها کاسته شد. در تمام سطوح کادمیوم، مقدار آهن، روی، مس و منگنز غالبا در ریشه‏ها بیشتر از شاخسارها بود. به‏طورکلی، با افزایش غلظت کادمیوم، جذب آهن، روی، مس و منگنز در گیاه نسبت به شاهد کاهش یافت. در سطوح کادمیوم نسبت به شاهد، انتقال آهن، روی و منگنز از ریشه به شاخسارها کاهش و در مورد مس افزایش یافت.