ارزیابی عوامل موثر در افزایش بازده انتقال ژن به .Citrus aurantifolia L به واسطه اگروباکتریوم و کاهش شیمری شدن شاخساره های تراریخته

انتقال ژن به لیموترش (Citrus aurantifolia L.)، به عنوان یکی از گیاهان چوبی سرسخت، چالش برانگیز است. تاکید این مطالعه بر عوامل مهمی است که در افزایش موفقیت انتقال ژن و کاستن شیمری شدن شاخساره های تراریخته، موثر هستند. ریزنمونه های اپی کوتیل و میانگره، با سه سویه اگروباگتریوم (LBA4404، GV3101 و GV3850)، حامل پلاسمیدهای pBI121 و pCAMBIA3301 دارای ژن گزارشگر بتا گالاکتوزیداز (GUS)، جهت بررسی عوامل دخیل در انتقال ژن، استفاده شدند. فاکتورهای اصلی همچون OD600 اگروباکتریوم (3/0، 5/0 و 1)، زمان تلقیح ریزنمونه (5 ثانیه، 10 دقیقه و 30 دقیقه)، مدت هم کشتی (2 و 3 روزه) و انتخاب نوع و میزان عامل انتخابگرهای فسفینوترایسین (1، 3، 5 و 10 میلی گرم در لیتر) و کانامایسین (25، 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر) ارزیابی شدند. بدین منظور، بازدهی تراریختی با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز و میزان حالت شیمری شاخساره های تراریخته به کمک آزمون هیستوشیمیایی GUS، تایید گردیدند. نتایج نشان داد که اگروباکتریوم سویه LBA4404، با OD600 5/0 و زمان تلقیح پنج ثانیه برای اپی کوتیل و 10 دقیقه برای میانگره با هم کشتی دو روزه، مناسب ترین تیمارها برای هر دو ریزنمونه بودند. فراوانی انتقال ژن بین 93/0% در ریزنمونه میانگره روی محیط DKW حاوی 1 میلی گرم در لیتر فسفینوترایسین و 29/14 درصد، در ریزنمونه اپی کوتیل روی محیط DKW حاوی 50 میلی گرم در لیتر کانامایسین حاصل شد. همچنین مشخص گردید، به کار بردن سطوح بالای عامل انتخابگر، بازدهی تراریزش را با کاهش پدیده شیمری و جلوگیری از فرار شاخساره های غیرتراریخته، بهبود می بخشد. یافته های این مطالعه، راهکارهای موثری را در باززایی شاخساره های تراریخته غیرشیمری در لیموترش، ارایه می دهد.