مالکیت فکری در پروژه های تحقیق و توسعه مشارکتی با بودجه عمومی

مسایل مرتبط با دارایی ها و مالکیت فکری در حوزه پژوهش و نوآوری نقش مهمی ایفا می کنند. بویژه در مورد پژوهش ها و پروژه هایی که با مشارکت موسسات پژوهشی، دانشگاه ها و بخش های مختلف انجام می گیرند و نحوه شناسایی، مدیریت و تعیین مالکیت فکری نتایج و نوآوری های ایجاد شده، نیازمند تدابیر ویژه ای است؛ تا هم منافع کلیه طرف ها حفظ شود و هم بیشترین بازده حاصل شود. در این پژوهش به بررسی مسایل مرتبط با دارایی های فکری پروژه های تحقیق و توسعه مشارکتی که علاوه بر مشارکت نهادهای پژوهشی و صنایع، از بودجه های عمومی و دولتی هم بهره مند هستند، پرداخته شده است. به این منظور مطالعه تطبیقی بین دو نمونه از برنامه های جاری در سطح جهان یعنی برنامه افق 2020 اتحادیه اروپا و برنامه مراکز پژوهش مشارکتی استرالیا انجام شده است. این دو برنامه به دلیل سابقه طولانی و بهبود مستمر در تنظیمات مرتبط با دارایی ها و مالکیت فکری برای انجام مطالعه، انتخاب شده اند و کلیه اسناد و مستندات مرتبط با دارایی های فکری در این برنامه ها مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مطالعه تطبیقی انجام شده مراحل، گام ها و مسایل اصلی مرتبط با دارایی ها و مالکیت فکری در این گونه پروژه ها استخراج شده است که شامل سه مرحله پیش از آغاز، اجرا و پایان مشارکت هستند. این مراحل به ترتیب مشتمل بر پنج، سه و سه گام هستند که در هر گام مسایل اصلی و مهم مورد توجه در رابطه با دارایی ها و مالکیت فکری شناسایی شده اند. این مسایل شناسایی شده در هر گام و مرحله، می توانند راهنمای عملی برای مدیریت دارایی های فکری در طرح ها و پروژه های تحقیق و توسعه مشارکتی باشند که از طریق منابع و بودجه های عمومی تامین مالی می شوند؛ تا از این طریق کلیه جوانب مربوط به دارایی های فکری و همچنین منافع و اهداف طرف های مشارکت مدنظر قرار گرفته و به نحو شایسته تامین گردد.