موانع بکارگیری مبنای ارزش منصفانه در صنعت بانکداری ایران در سطح کلان

هدف این مقاله شناسایی موانع اجرای ارزش منصفانه در صنعت بانکداری ایران از بعد کلان است. ارزش منصفانه بخشی جداناشدنی از مجموعه استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی است. برمبنای تجربیات جهانی، اجرای سیستم ارزش منصفانه در صنعت بانکداری به دلیل ماهیت کسب وکار، سطح اهمیت و نوع اقلام صورت های مالی، که عمدتا شامل دارایی ها و بدهی های مالی است، با چالش های بیشتری مواجه است. از سوی دیگر به نظر می رسد ویژگی های محیط اقتصادی ایران به همراه بانکداری بدون ربا پیچیدگی های بیشتری را در مسیر گذار به مبنای ارزش منصفانه ایجاد کرده است. این موضوعات مبین اهمیت بررسی ابعاد مختلف و شناسایی موانع گذار به ارزش منصفانه در سطح خرد و کلان، پیش از اجرا است. در این پژوهش ابزار اصلی گرد آوری داده ها، پرسشنامه ای با 41 گویه است. پاسخ های دریافتی (119 پرسشنامه با نرخ بازگشت90 درصد) با بهره گیری از منطق تحلیل فازی و رتبه بندی تاپسیس تحلیل شده است. نتایج نشان می دهد که از بعد کلان (فراتر از سطح بانک) ساختار محیط اقتصادی ایران، ناکارایی در سطح بازارها و تاثیر آن بر قیمت های قابل مشاهده و ضعف قابل ملاحظه در اعمال قضاوت حرفه ای با کیفیت، مهمترین چالش های پیش روی بکارگیری مبنای ارزش منصفانه است. همچنین ارتقای سطح نظارتی نهادهای متولی، ایجاد نهاد تخصصی ارزشگذاری و بکارگیری استانداردهای ارزشگذاری از ضرورت های اصلی برای اجرای ارزش منصفانه و انطباق با الزامات IFRS در صنعت بانکداری ایران می باشد. با توجه به این که که آثار بکارگیری ارزش منصفانه در صنعت بانکداری گسترده خواهد بود، حرکت به سمت ارزش منصفانه باید با نهایت دقت، احتیاط و به طور زمان بندی شده صورت گیرد.