تحلیل خشکسالی کوتاه مدت در استان گلستان با استفاده از زنجیره مارکف و روش SPI

خشکسالی از موارد تغییر پذیر شرایط اقلیمی است که تعاریف مختلفی از آن ارایه شده در حالت کلی این پدیده حاصل کمبود بارش در یک دوره زمانی معمولا ماهانه، فصلی و یا بیشتر است.امروزه با توجه به وقوع خشکسالی ها و آسیب های عمده به بخش های کشاورزی و منابع آبی نیاز در این است که ، برنامه ریزی مدونی برای کاهش اثرات آن ارایه نمود . هدف تحقیق حاضر تحلیل خشکسالی و بررسی احتمال وقوع آن در استان گلستان می باشد برای بررسی وضعیت خشکسالی از روش شاخص SPI و برای بررسی احتمال وقوع از روش زنجیره مارکف مرتبه اول استفاده گردید. داده های مورد استفاد طی دوره آماری 30 ساله شامل 2 ایستگاه سینوپتیک 2008-1979م و 8 ایستگاه باران سنجی استان طی دوره آماری 86 _57 است شاخص های خشکی منطقه شامل شرایط خشکسالی ها، احتمالات ساکن و اقلیمی فصول خشک و تر ، طول دوره ها ترسالی و خشکسالی و احتمال خشکسالی های فصلی بررسی ومورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.نتایج حاصل نشان می دهدکه: طول دوره های خشک نسبت به مرطوب در کلیه ایستگاه ها بیشتر بوده و از آغاز دهه 2000 م تدوام آن در ایستگاه ها نسبت به سالهای قبل افزایش یافته است. خشکسالی های به وقوع پیوسته در اغلب ایستگاه ها درفصولی ست که مرطو بترین فصل در کل دوره تحقیق بوده برای نمونه در ایستگاه گرگان شدیدترین خشکسالی در زمستان با شاخص SPI 98/2- اتفاق افتاده است.دوره های خشکسالی در کوتاه ترین زمان 5 فصل (1/1 سال) و دربیشترین زمان 21 فصل (5/1 سال) تدوام یافته است با توجه به ماتریس های احتمال انتقال در تمامی ایستگاه های مورد مطالعه به جزء تیل آباد احتمال وقوع فصل خشک بعد از فصل خشک بالای 50 درصد می باشد که بیشترین آن ایستگاه هاشم آباد گرگان با احتمال 66 درصد است که نشان دهنده دوام خشکسالی و احتمال بالای وقوع آن می باشد