بررسی رویکرد صوفیانه نگاره های جلوس شاهانه دربار سلطان حسین بایقرا

بیان مسیله:

 در میان پادشاهان تیموری، سلطان حسین بایقرا (873- 911ق) یکی از واپسین حکمرانان این سلسله، در طول 38 سال حکومتش، با ایجاد آرامش نسبی سبب شکوفایی هنر و علوم گردید و با حمایت‌های وزیر فرزانه‌اش؛ امیرعلی‌شیرنوایی باعث رونق شاخه‌های مختلف هنری شد. مسئله موردتوجه در این مقاله گرایش‌های عرفانی بر نگارگری در زمان حاکمیت وی می‌باشد.

هدف مقاله: 

هدف از این مطالعه چگونگی ظهور گرایش‌های عرفانی و شناسایی علل تاثیرپذیری آن در هنر نگارگری خصوصا صحنه‌های جلوس شاهانه می‌باشد.

سوال مقاله: 

در این مقاله سعی می‌شود به این سوالات پاسخ داده شود: ارتباط و نوع نگاه مذهبی شاه چه تاثیری از لحاظ موضوعی بر نگاره‌های آن عصر گذاشته؟ و آیا سیاست‌های مذهبی، بر شمایل شاه در صحنه‌های جلوس شاهانه تاثیرگذار بوده است؟

روش تحقیق:

 پژوهش حاضر باتکیه‌بر روش توصیفی-تحلیلی به صورت کیفی و با بهره‌گیری از مستندات تاریخی و نگاره‌هایی که در آن شخص سلطان حسین بایقرا حضور یافته، سعی در نشان‌دادن تاثیر عرفان اسلامی بر نگاره‌های جلوس شاهانه دارد.

نتیجه‌گیری:

 سلطان حسین بایقرا به دلیل علاقه شخصی و هم به جهت سیاست‌های دربار، به عارفان و هنرمندان بالاخص نگارگران آزادی بیشتری بخشید. حضور و نقش عرفایی چون جامی در دربارش و تشکیل حلقه‌های فراوان با حضور عالمان و هنرمندان سبب ایجاد نگرش و تمایلاتی تازه در موضوعات انتخابی جهت مصورسازی کتاب گردید. بخشی از این تحولات را می‌توان در شمایل ظاهری شاه چه در پوشش چه در نوع جلوس، مشاهده کرد. حضور درویش‌مآبانه سلطان در صحنه‌های جلوس شاهانه از ویژگی بارز این نگاره‌هاست.