خلقیات ایرانیان در دوره قاجار از دید سیاحان خارجی

سفرنامه‌ها از منابع مهم و ارزشمند بررسی تاریخی عقاید، آداب و رسوم و اخلاق اجتماعی مردم ایران محسوب می‌شوند. سیاحان خارجی با دیدگاه‌های متفاوت جامعه ایران را مورد مطالعه قرار داده و دریافت‌های خویش را در سفرنامه‌ها روایت نمودند. این مقاله کوشش دارد تا منش و رفتار ایرانیان را از دید سفرنامه‌نویسان خارجی دوره قاجار، مورد بررسی قرار دهد. مساله اصلی نوشتار حاضر این است که از نگاه سیاحان خارجی، خلقیات جامعه ایران عصر قاجار متاثر از چه عواملی شکل گرفته‌اند؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای، ارزش‌های اخلاق مردم را در دو بعد مثبت و منفی از نگاه سفرنامه‌نویسان دوره قاجار مورد بررسی قرار داده است. نتایج پژوهش نشان داد که بر مبنای سفرنامه‌های خارجی، عوامل ایجاد و استمرار عناصر فرهنگی و اجتماعی در میان مردم ایران در عصر قاجار، متاثر از رفتارهای نظام حاکم بر کشور بوده است.