اثر رقابت های سیاسی فاطمیان با عباسیان بر منسوجات فاطمی

سده های چهارم تا ششم هجری دوران کارزار خلافت شیعه فاطمی با خلافت سنی عباسی در بخش عمده ای از سرزمین های اسلامی بود. این دو برای تقابل سیاسی با یکدیگر به طور گسترده ای از منسوجات استفاده می کردند. هدف این پژوهش تحلیل زمینه گرایانه تاثیر رقابت سیاسی فاطمیان با عباسیان بر منسوجات فاطمی است و پرسش اصلی آن چگونگی اثر این رقابت های سیاسی بر منسوجات فاطمی است. چهارچوب زمینه گرایی با تکیه بر این نظریه که اثر هنری محصولی اجتماعی است که در بستر تاریخی جامعه شکل می گیرد، زمینه را برای تحلیل نقش منسوجات در این رقابت در بافت تاریخی سیاسی آن دوره فراهم می سازد. برای نگارش این پژوهش از مطالعه اسنادی برای گردآوری داده ها و از روش توصیفی تحلیلی بر پایه تحقیقات نظری استفاده شده است. بر اساس نتایج این پژوهش نقش منسوجات در رقابت سیاسی فاطمیان با عباسیان سه دوره را دربرمی گرفت: دوره نخست خلافت فاطمی که در آن، منسوجات در سرنگونی کارگزاران عباسی در شمال آفریقا و تثبیت خلافت فاطمی نقش نمادین داشت. دوران شکوه فاطمیان و تسلط بر صنعت نساجی مصر که در آن، از منسوجات برای نفوذ سیاسی در سرزمین عباسیان استفاده می شد و سرانجام دوران پایانی خلافت فاطمی که در آن، به علت بحران های داخلی و خارجی، منسوجات ابزاری برای برقراری روابط سیاسی با عباسیان بود.