ارزیابی تاثیر اصلاح کننده های آلی و شیمیایی بر بعضی شاخص های شیمیایی خاک-های شور-سدیمی

در این پژوهش تاثیر بهسازهای آلی (ورمی کمپوست و بیوچار) و شیمیایی (گچ و گوگرد عنصری) و تلفیق ورمی کمپوست و تیمارهای شیمیایی بر امکان اصلاح یک خاک شور- سدیمی بررسی شد. این پژوهش بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در شرایط گلخانه انجام شد. نمونه های خاک پس از اختلاط با تیمارهای مختلف به مدت 120 روز در رطوبت ظرفیت مزرعه نگهداری و سپس برخی از مهمترین ویژگی های شیمیایی و تغذیه ای خاک تعیین شدند. نتایج نشان داد که ورمی کمپوست باعث کاهش معنی دار pH خاک نسبت به تیمار شاهد شده است و تلفیق این تیمار با گوگرد عنصری با کاهش 75/0 تا 95/0 واحدی در pH خاک موثرترین تیمار در بهبود این شاخص بود. همه تیمارها با افزایش غلظت املاح محلول (مانند یون های کلسیم و منیزیم) و جایگزینی برخی از این یون ها با سدیم تبادلی خاک موجب افزایش قابل توجه هدایت الکتریکی (EC) و نسبت جذب سدیم (SAR) خاک نسبت به تیمار شاهد شدند. در بین تیمارها، تیمار ورمی کمپوست و گچ با افزایش 8/2 تا 8/3 دسی زیمنس بر متر EC و 6/8 تا 3/9 واحدی در SAR نسبت به شاهد بیشترین تاثیر را بر این دو ویژگی خاک داشتند. در حالی که آزادسازی مستقیم عناصر غذایی از تیمارهای آلی و بهبود شرایط شیمیایی خاک توسط تیمارهای ترکیبی و شیمیایی موجب افزایش معنی دار شکل قابل دسترس فسفر، آهن و روی شده بود، تیمارهای منفرد شیمیایی تاثیر بسیار ناچیزی بر افزایش این عناصر داشتند. در مجموع کاربرد ترکیبی تیمارهای شیمیایی و آلی (ورمی کمپوست) به طور موثرتری نسبت به تیمارهای منفرد باعث بهبود شرایط نامطلوب شیمیایی خاک شور- سدیمی و افزایش حاصلخیزی آن شده است.