بررسی تقلبات گیاهی در محصولات اسطوخودوس توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف ‎سنج جرمی به همراه روش های دسته بندی کمومتریک

اسطوخودوس (Lavandula angustifolia)، گونه ای از خانواده نعناعیان بوده که اسانس آن دارای چندین فعالیت بیولوژیکی است؛ بنابراین در برخی از داروهای گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد. فقدان مطالعه ای برای شناسایی اسانس اسطوخودوس و وجود شباهت در ویژگی های ظاهری آن با اسطوخودوس ایرانی (Nepeta menthoides) باعث سوء استفاده یا تقلب در محصولات آن شده است.

در این مطالعه ترکیب شیمیایی اسانس اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین سه داروی گیاهی تجاری اسانس اسطوخودوس در بازارهای ایران به عنوان بررسی تقلبات در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت.

اسانس های اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی و نمونه های تجاری به روش تقطیر به دست آمد و ترکیب شیمیایی آنها توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از آن با روش های کمومتریک جهت شباهت سنجی و دسته بندی با روش آنالیز جزء اصلی (PCA) مورد بررسی قرار گرفتند.

نتایج نشان داد که هر سه داروی گیاهی تجاری با ادعای سازنده در مورد استفاده از اسانس اسطوخودوس مطابقت دارد و دو گروه بین نمونه ها تشخیص داده شد.

تجزیه و تحلیل نتایج کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی با روش های کمومتریک به عنوان روش مهمی برای ارزیابی اسانس اسطوخودوس و اسطوخودوس ایرانی بر اساس نتایج این مطالعه در نظر گرفته شده است. بنابراین تلفیق روش های دستگاهی با روش های آماری ابزار دقیق و قدرتمندی را جهت شناسایی و گروه بندی گونه های مختلف گیاهی و فرآورده های آنها ایجاد می کند.