معناشناسی واژه «زعم» در قرآن با تکیه بر نظریه ایزوتسو

برخی از واژگان قرآنی، مانند شک، زعم، ظن، مریه، ریب و... علی رغم قرابت معنایی، دارای ابعاد متفاوتی هستند و گاهی اوقات مترجمان را در ترجمه با خطا مواجه می کنند. یکی از روش های مناسب برای رسیدن به معنای دقیق کلمات قرآن، استفاده از روش معناشناسی است. شناخت معنای درست واژه هامنجر به ارایه ترجمه ای مناسب می شود. یکی از روش های ایزوتسو در معناشناسی، بررسی میدان معنایی است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، برمبنای نظریه ایزوتسو تلاش دارد میدان معنایی واژه «زعم» را واکاوی کند. ابتداپژوهشگران برای بررسی تطور معنایی طبق نظریه ایزوتسو، سراغ اشعار جاهلی رفته اند. سپس با تعیین واژه های کانونی، کلیدی و فرعی، روابط معنایی این میدان را مشخص کرده و توزیع تکرار واژه «زعم» و مشتقات آن را در سوره های مکی و مدنی مورد بررسی قرار داده اند. پس از انجام پژوهش مشخص شد بعد از نزول قرآن، بعد بطلان در آحاد معنایی واژه زعم پررنگ تر شده، معنای صحیح آن، گمان باطل است و ذکر واژه «باطل»، تاثیر زیادی در ترجمه دارد. این بعد معنایی با توجه به تکرار بیشتر مشتقات «زعم» در سور مکی به دلیل گره خوردن محتوا با اصول دین، در مقایسه با سور مدنی که محتوای آن ها غالبا احکام، امور اجتماعی و... است، قابل توجیه می باشد.