بررسی خصوصیات هیدروژئوشیمیایی چشمه های تروارتن ساز منطقه ماکو و تعیین منشا آب چشمه ها بر اساس ژئوشیمی و کانی شناسی رسوبات و نهشته های اطراف آنها

آب چشمه‎ها نماینگر مناسبی جهت ارزیابی تاثیر متقابل آب سنگ و تغییرات تراز آب در آبخوان‎های سازند سخت به شمار می‎آیند. منطقه ماکو در شمال غرب ایران و در استان آذربایجان غربی واقع شده است. تامین بخشی از آب مورد نیاز کشاورزی منطقه از طریق چشمه‎های تراورتن‎ساز و نقش این چشمه‎ها در فرآیند نهشت تراورتن و تاثیر ترکیب شیمیایی آبها بر روی تغییر رنگ تراورتن‎ها باعث شده که مطالعه خصوصیات هیدروژیوشیمیایی چشمه‎های منطقه مورد مطالعه حایز اهمیت باشد. لذا بر این اساس در این پژوهش، به ارزیابی خصوصیات هیدروژیوشیمیایی، تغییرات ترکیب شیمیایی و منشا آب چشمه‎ها از طریق نمونه برداری از آب، رسوبات ته نشستی و  واحدهای سنگی اطراف چشمه‎ها که رخنمون داشتند، پرداخته شد. نتایج حاصل از تفسیر نمودارهای هیدروژیوشیمیایی، نسبت های یونی و شاخص اشباعیت نسبت به کانی‎ها نشان داد که سنگ مخزن آبخوان آهک ناخالص بوده و آب چشمه‎ها نسبت به کانی‎های کربناته اشباع تا فوق اشباع و نسبت به کانی‎های سولفاته تحت اشباع و تیپ آنها Ca-HCO3 می باشد. بالا بودن فشار دی اکسید کربن و خروج آن از ترکیب آب چشمه‎ها باعث شده که چشمه‎های آهک ساز منطقه، توانایی نهشته گذاری بالایی داشته و باعث شکل‎گیری تروارتن‎های تیپ شکاف پشته با ارتفاع و گسترش نسبتا زیاد شوند. نتایج حاصل از بررسی ژیوشیمیایی عناصر موجود در ترکیب رسوبات اطراف چشمه‎ها نشان می دهد که همبستگی بینCaO با Al2O3، SiO2، TiO2, Fe2O3 منفی، CaO با Ba, Sr مثبت و SiO2 با Fe2O3 و Al2O3 ارتباط مستقیم بوده لذا بر این اساس چشمه‎ها از نوع ترموژنیک با منشا سیالات گرمابی می باشند.