بررسی رخدادهای حدی دمایی در استان آذربایجان شرقی در دوره 1428- 1388

در مدیریت ریسک بلایا، شناخت، پیش بینی و پیش آگاهی وقوع آن نقش بسزایی در کاهش خسارات دارد. در سال های اخیر بررسی وقایع حدی اقلیمی به دلیل پیامدهای سنگین این پدیده ها بر بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و کشاورزی در هر کشوری مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این تحقیق رخدادهای حدی دمایی با روش آماری و ریز مقیاس نمایی در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. با تقسیم بندی دوره ی آماری 1397-1345 به سه دوره ی 10 ساله، روند موج گرما و سرما ارزیابی گردید. با توجه به تفاوت معنی دار دهه اخیر نسبت به دهه های گذشته، توزیع مکانی رخدادهای حدی موج گرما و سرما (تعداد، طول و شدت) برای دوره ی اخیر مطالعه شد. نتایج پهنه بندی نشان می دهد که رخداد موج گرما در دوره ی 10 ساله اخیر در جنوب غرب، طول موج گرما در مناطق غرب و شدت موج گرما در مناطق شمالی استان از شدت بیشتری داشته اند. همچنین بررسی موج سرمایی نشان داد که تعداد رخداد سرما در شمال شرق، شرق و قسمتی از جنوب غرب، طول موج سرما در مناطق شمال شرق(منطقه ی ارسباران) و شمال(کناره ی رود ارس) و شدت موج سرما در مناطق شرق و شمال شرقی استان بیش از مناطق دیگر است. نتایج حاصل از سناریوهای تغییر اقلیم برای دوره ی اقلیمی 2049-2020 نشان داد که نواحی شمال غربی استان و نواحی مرکز استان افزایش دمای بین 6-5 درجه سانتیگراد و بقیه نواحی استان بین 5- 5/3 درجه سانتیگراد را در دوره گرم سال تجربه خواهند نمود که نشانگر افزایش رخداد موج گرمایی است. همچنین بر اساس پیش بینی اقلیمی در دوره ی 2049-2020 دمای حداقل در ماه های سرد سال در نواحی شرقی، جنوب شرقی و شمال غربی استان افزایش دمایی بین 3-2 درجه سانتیگراد و بقیه نواحی استان 2-5/0 درجه سانتیگراد خواهند داشت.