پیش بینی آب گرفتگی محل خط انتقال گاز به زابل در محدوده تالاب هامون با استفاده از مدل های تغییر اقلیم و هیدرولوژی

تالاب هامون به عنوان بزرگ ترین دریاچه آب شیرین ایران است. این تالاب در جنوب شرقی ایران و در مجاورت شهرستان زابل قرار دارد. به دلیل افزایش بارندگی ها در افغانستان و شرق ایران در سال های اخیر، احتمال آب گرفتگی محل خط لوله انتقال گاز به زابل در بخشی از تالاب هیرمند وجود دارد. مقادیر بارش و دبی آب رودخانه های سیستان و هیرمند نشان می‎دهد، بیشترین سیلاب رودخانه ها و آب گرفتگی تالاب، در بازه زمانی بهمن تا اردیبهشت رخ می دهد. بررسی سیلاب هیدروگراف واقعی ماهانه رودخانه هیرمند نشان می دهد پیک این سیلاب، دوره بازگشت حدود 130 ساله دارد. لذا این پژوهش به تعیین میزان احتمال آب گرفتگی در محدوده خط لوله، برآورد و پیش بینی سطح آب تالاب هامون بعد سیلاب های با دوره بازگشت مختلف با استفاده از مدل سازهای تغییر اقلیم و هیدرولوژی می پردازد. بر این اساس مبتنی بر 5 مدل و دو سناریو خوش بینانه و بدبینانه، مقادیر بارش و دما منطقه محاسبه شدند. نتایج پیش نمایی مدل های تغییر اقلیم در آینده نشان می دهد احتمال افزایش دما و کاهش بارش در منطقه سیستان وجود دارد. شبیه سازی سناریوی سیلاب های با دوره بازگشت مختلف در جهت شبیه سازی تغییرات سطح آب در تالاب هامون در حالت جریان ناپایدار، با استفاده از نرم افزار هک-راس انجام گردید و بیشینه عمق آب در هر نقطه مکانی در تالاب هامون محاسبه شد. شبیه سازی نشان داده است آب گرفتگی خط لوله گاز در محل های واقع در 20، 30، 68، 80 و 104 کیلومتری از دوراهی دشتک و به خصوص در محل آبراهه (مسیل) شیله رخ خواهد داد و عمق آب بین 5/1 تا 5 متر متغیر خواهد.