برآورد تغذیه آب زیرزمینی در آبخوان مشهد - چناران با استفاده از روش نوسانات سطح ایستابی (الگوریتم MRC)

آبخوان مشهد چناران با وسعت حدود 2527 کیلومتر مربع، مهم‏‏ ترین آبخوان آبرفتی استان خراسان رضوی و تنها منبع پایدار تامین کننده بخش عمده ‏ای از آب شرب کلان شهر مشهد است. در این تحقیق، تغذیه آب زیرزمینی با استفاده از آمار و اطلاعات 31 حلقه چاه مشاهده‏ ای به روش نوسانات سطح ایستابی و الگوریتم MRC در یک دوره 15 ساله (سال آبی 81 - 1380 تا 95 - 1394) برآورد شده است. نتایج نشان می ‏دهند، تغذیه در آبخوان مشهد چناران از الگوی مشخصی پیروی نموده و تابعی از میزان بارندگی است. بارندگی‏ های فصلی از اواخر مهرماه شروع و در فروردین ‏ماه به حداکثر می ‏رسند. روند افزایش تغذیه آبخوان تا پایان اسفند تداوم یافته و پس از آن با شروع فصل بهار‏، میزان تغذیه به ‏طور محسوسی کاهش می ‏یابد. مهم ‏ترین دلیل کاهش تغذیه در این بازه، وجود یک تاخیر بین شروع بارندگی‏ های و تاثیر آن بر آب زیرزمینی است. بیشترین مقدار تغذیه در ماه ‏های دی، بهمن و اسفند و کم ترین آن نیز در ماه ‏های مرداد و شهریور صورت می ‏گیرد. در طول دوره آماری، کمترین مقدار تغذیه در سال آبی 81-1380 به میزان 2 / 87 میلیون مترمکعب (4 / 12 درصد بارندگی)، بیشترین مقدار در سال آبی 91-1390به میزان 7 / 221 میلیون مترمکعب (29 درصد بارندگی) و متوسط تغذیه نیز 122 میلیون مترمکعب (19 درصد بارندگی) می‏ باشد. در حالی ‏که بیشترین فراوانی مربوطه به تغذیه کمتر از 5 میلیون مترمکعب در سال است، مقادیر بالای تغذیه دارای کم ترین فراوانی میباشند. این موضوع، بیانگر، اهمیت نقش بارندگی‏ های با شدت کم، ولی با مدت طولانی ‏تر در فرآیند تغذیه است. ارزیابی نسبت مقدار تغذیه به مقدار بارش، حاکی از برآورد درست مقدار تغذیه به روش نوسانات سطح ایستابی با از استفاده از الگوریتم MRC است.