مجرمان مواد مخدر به مثابه مجرمان پر خطر در نظام عدالت کیفری ایران

در سیاست جنایی ریسک مدار، یکی از مهمترین مسایل، کیفیت پیش بینی رفتارهای آتی فرد و در واقع چگونگی شناسایی مرتکبین پر ریسک است. تعیین ضابطه برای تعیین جرایم خطرناک، مستلزم شناسایی دقیق ارزش های موردنظر جامعه و اعمال خطرناکی است که به این ارزش ها و نهایتا امنیت جامعه آسیب می زنند. عدم تعیین ضوابط دقیق برای مجرمان خطرناک، گاه منجر به اعمال سلیقه های شخصی قضات و درنتیجه نقض اصل برابری افراد در برابر حمایت قانون خواهد شد. هرچند قانونگذار ما صراحتا در بند (الف) ماده 488 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392،ایجاد بانک اطلاعاتی برای مجرمان خطرناک را پیش بینی نموده است، لیکن هیچ گونه معیار و ملاکی برای تعریف مجرمان خطرناک ارایه نمی دهد. لذا در این مقاله سعی بر آن است جهت بررسی معیار و ضابطه تعیین مجرمین مواد مخدر به عنوان گروهی از مجرمین خطرناک، با بررسی قوانین موضوعه و بازبینی تفاوت و محدودیت هایی که قانونگذار برای جرایم مواد مخدر در مقایسه با سایر جرایم در نظر گرفته است؛ به برخی از شاخص های سیاست کیفری سخت گیرانه مبتنی بر رویکرد ریسک جرم در تعیین درجه خطرناک بودن اینگونه مجرمین بپردازیم.