تحلیل فعالیت زمین ساختی و ارتباط گسل ها با خطر زمین لغزش در حوضه سد کردستان

حوضه آبخیز سد کردستان با مساحت 15/120کیلومتر مربع در شمال شرقی شهرستان سقز واقع شده است . هدف از این تحقیق تحلیل فعالیت زمین ساخت حوضه و ارتباط گسل ها با خطر زمین لغزش با استفاده از مدل ارزش اطلاعاتی است . ابتدا منطقه با استفاده از نرم افزار ArcHydro به 15زیرحوضه تقسیم و شاخص های مورفوتکتونیکی شامل گرادیان طولی رودخانه (SL) ، عدم تقارن حوضه زهکشی  AF، هیپسومتریک (Hi) ، تقارن توپوگرافی عرضی (T) و نسبت شکل حوضه (Bs) محاسبه و نتایج ارزیابی آن ها با شاخص زمین ساخت فعال (IAT) بررسی شد . جهت ارزیابی ارتباط گسل ها با خطر زمین لغزش ابتدا نقشه گسل ها و نقشه های عوامل موثر بر لغزش با پردازش تصاویر ماهواره ای سنجنده لندست 8 و نرم افزار ENVI تهیه و با مشاهدات میدانی بررسی شد . سپس با استفاده از مدل ارزش اطلاعاتی نقشه خطر زمین لغزش حوضه تهیه و با نقشه گسل ها تلفیق و ارتباط بین گسل ها و خطر زمین لغزش در محیط ArcGIS. 10.3 بررسی شد. نتایج محاسبه شاخص های زمین ساخت فعال نسبی نشان می دهد که 77/77 درصد حوضه از نظر تکتونیکی در کلاس فعال و در مدل ارزش اطلاعاتی 55/55 در صد وقوع لغزش ها در محدوده خطر ناپایداری زیاد قرار دارد . ضرایب فاصله از گسل در هر دو مدل مثبت و بیشترین لغزش ها در فاصله کمتر از 1000متری رخ داده و به علت تکتونیک فعال ارتباط معناداری بین گسل ها و مناطق با خطر لغزش بالا در حوضه وجود دارد . نتایج نشان داد که مدل ارزش اطلاعاتی از عملکرد بهتری برای پهنه بندی خطر زمین لغزش برخوردار است . به طور کلی تنوع لیتولوژی، توپوگرافی ، گسل های سراسری و محلی فراوان و وضعیت اقلیمی را می توان از مهم ترین عوامل موثر در رخداد و پراکنش لغزش های حوضه ذکر نمود.