تبیین رابطه ساختار جریمه و فرار از پرداخت مالیات (یک تحلیل ریاضی - تطبیقی با قوانین مالیاتی ایران)

مقاله حاضر، ابتدا ترجمه مقاله ای با عنوان Income tax Evasion and the Penalty Structure از رینالد بروک در موسسه پژوهشی DIW   برلین می باشد که به ارایه و مقایسه دو مدل الین- سندمو و یت تاکی در خصوص نحوه اعمال جریمه بر فرار مالیاتی پرداخته که مفاد آن با قوانین مالیاتی ایران تطبیق داده شده است.در مدل فرار مالیاتی الین گام_ سندمو (AS)[1]، جریمه بر آن درآمدی تعلق می گیرد که برای فرار از مالیات، مخفی و یا نادرست گزارش شده است [2]. در حالی که در مدل یت تاکی (Y)[3]، جریمه بر مالیاتی که از پرداخت آن اجتناب شده است، تعلق می گیرد. مقاله پیش رو، به مقایسه این دو مدل می پردازد. در مدل Y نسبت به مدل AS ، فرار مالیاتی بیش تر و درآمد مالیاتی کم تر است. اگر دولت در صدد به حداکثر رساندن درآمد مالیاتی مورد انتظار باشد، جریمه های نوع AS را ترجیح می دهد. چنانچه دولت، رفاه مورد انتظار رای دهنده را به حداکثر برساند، می بایست مجازات های نوعY  را برگزیند. در این مقاله، یک مدل رای دهی برای تعیین ساختار مجازات درنظر گرفته شده است.تطبیق مدل های فوق با قوانین مالیاتی ایران نشان می دهد که جریمه هایی که برای الزام مودیان به انجام تکالیف قانونی در  ماده 169 قانون مالیات های مستقیم وضع شده، از نوع AS و برای حداکثرسازی درآمد دولت می باشد در حالی که جرایم ماده 22 قانون مالیات بر ارزش افزوه (آزمایشی) و ماده 37-36 آن، در قانون دایمی، از نوع Y  و برای حداکثر سازی رفاه مودیان وضع گردید بنابراین فرار مالیاتی در مالیات بر ارزش افزوده بیشتر از مالیات های مستقیم می باشد.