مطالعه ویژگی های اقلیمی شمال غرب کشور بر مبنای تحلیل های آماری چندمتغیره

عوامل جوی و اقلیمی نظیر بارندگی، دما، رطوبت و... به طور مستقیم در فعالیت های انسان تاثر می گذارد. بنابراین لازم است تا در برنامه ریزی های مختلف، نقش پارامترهای جوی به عنوان عاملی موثر در روند اجرایی برنامه ها مورد بررسی قرار گیرد. طبقه بندی اقلیمی نواحی جغرافیایی از گذشته های دور اذهان اقلیم شناسان را به خود مشغول کرده است، استفاده از چند پارامتر اقلیمی در روش های سنتی به تنهایی نمی تواند گویای واقعیت اقلیم نواحی باشد. بنابراین در سالیان اخیر محققان کوشیده اند با استفاده از غالب پارامترهای موثر بر اقلیم و رو شهای چند متغیره، تصویری واقعی از اقلیم نواحی ارایه دهند. هدف این مقاله پهنه بندی اقلیمی منطقه شمال غرب کشور با روش تحلیل عاملی و خوشه ای است. در این روش ها غالب عناصر اقلیمی در تعیین نوع آب و هو ای منطقه دخالت داده می شود. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی و خوشه ای پهنه بندی اقلیمی منطقه آذربایجان صورت گرفت. بدین منظور یک ماتریس 19 در 29 شامل 19 ایستگاه سینوپتیک هو اشناسی و 29 متغیر اقلیمی تشکیل شد به علت تفاوت در مقیاس اندازه گیری متغیرها از نمره استاندارد داده ها استفاده گردید. بررسی نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که اقلیم منطقه آذربایجان بیشتر حاصل شش عامل حرارتی، رطوبت جوی، بارشی، باد و محدودیت دید، بارش تندری و یخبندان می باشد. مجموعه این شش عامل حدود 92 درصد رفتار اقلیمی منطقه مورد مطالعه را توجیه می کنند. در ادامه تحلیل خوشه های با فواصل اقلیدسی و روش وارد بر روی عوامل شش گانه صورت گرفت و منطقه شمال غرب به هشت ناحیه آب و هوایی نیمه خشک و بادی، سرد و نسبتا مرطوب، سرد و نیمه خشک، نیمه سرد و بارشی، نیمه سرد و نسبتا بارشی، گرم و نیمه خشک، نیمه سرد و تندری و کمی گرم و نیمه خشک تقسیم بندی شد.