تحلیل روند یخبندان های بهاره، پاییزه و طول فصل بدون یخبندان و بررسی احتمال رخداد آن بر پایه شاخص دورپیوندی انسو در نمونه های اقلیمی ایران

رخداد پدیده های حدی اقلیمی از جمله یخبندان سالانه باعث خسارت به بخش های کشاورزی می گردد. بررسی روند رخداد این پدیده از نظر تغییرات اقلیمی و همچنین مدیریت آن می تواند در کاهش خسارت های احتمالی مفید باشد. در این مطالعه وضعیت آخرین یخبندان های بهاره، اولین یخبندان پاییزه و طول دوره بدون یخبندان با شدت های مختلف در نمونه های اقلیمی ایران در دوره 2019-1960 مورد ارزیابی قرار گرفته و با استفاده از شاخص دورپیوندی ENSO احتمالات رخداد آن ارزیابی گردد. در نهایت روند این تاریخ ها و طول دوره بدون یخبندان با روش من-کندال اصلاح شده و تخمینگر شیب سن تعیین گردید. نتایج نشان داد زودترین و دیرترین یخبندان های بهاره در ایستگاه تهران و سقز به ترتیب در روزهای 51 تا 64 و 94 تا 109 جولیوسی؛ دیرترین و زودترین یخبندان پاییزه در ایستگاه تهران و سقز به ترتیب در 346 تا 361 و 297 تا 308 روز جولیوسی رخداده است. بیشترین و کمترین طول فصل بدون یخبندان با شدت های مختلف در ایستگاه تهران (با اقلیم خشک) و سقز (اقلیم مدیترانه ای) به ترتیب 281 تا 310 و 188 تا 214 روز در سال است. همچنین احتمال رخداد تاریخ یخبندان بهاره، پاییزه و در نتیجه طول دوره بدون یخبندان در فازهای مختلف ENSO نسبت به دوره بلندمدت با تقدم یا تاخر همراه است که بسته به شدت یخبندان و نوع اقلیم متفاوت است. بنابراین با توجه به قابل پیش بینی بودن فازهای مختلف ENSO می توان از آن به عنوان نوعی سامانه پشتیبانی تصمیم در امر مدیریت یخبندان های بهاره، پاییزه و طول دوره بدون یخبندان استفاده کرد. بر اساس نتایج روند طول دوره بدون یخبندان در ایستگاه تهران و مشهد افزایشی و ایستگاه های اصفهان و سقز کاهشی است.