بررسی اثرات کاهش سطح آب دریای کاسپی بر خلیج گرگان

بر پایه پژوهش های انجام شده ادامه روند کاهش سطح آب به عنوان دور جدیدی از ویژگی‏ های نوسانی سطح آب در دریای کاسپی دور از انتظار نیست. در اثر جدایی خلیج گرگان از دریای کاسپی، بسیاری از مخاطرات جبران ناپذیر زیست محیطی و اقتصادی متوجه مدیریت خرد و کلان در ابعاد منطقه ایی و فرامنطقه ایی خواهد شد. بر پایه مطالعات انجام شده، خلیج گرگان در معرض خطر قرار نداشته و کاهش سطح آب بخشی از رفتار طبیعی خلیج گرگان در برابر نوسان سطح آب دریای کاسپی تلقی می گردد. گزینه پیشنهادی، لایروبی کانال آشوراده پس از رسیدن تراز آب به منفی 5/27 متر می باشد. ولیکن بر پایه نتایج مطالعه کنونی کاهش سطح آب سبب بروز تغذیه گرایی، جانشینی های بوم شناختی مخرب، دگرگونی در ساختار جوامع زیستی، تغیرات مورفولوژیکی، افزایش رسوب گذاری، افزایش شوری و خشکی زدگی خلیج، خسارت وارده بر اکوتوریسم و زیرساخت های درپیوند با خلیج و کاهش عمق کانال های ورودی در خلیج گرگان گردیده است. بر این اساس بحث اضطرار و بحران در خلیج گرگان آشکار می باشد. لذا یافتن راه حلی که بتواند خلیج گرگان را از اضطرارها و بحران های پیش رو رهایی بخشد امری اجتناب ناپذیر می باشد. پیشنهاد می گردد در اقدام کوتاه مدت نسبت به همسو نمودن کشورهای حوزه دریای کاسپی جهت تعیین حق آبه از رودخانه ها و لایروبی کانال های سنتی برای جلوگیری از قطع ارتباط خلیج از دریا اقدام گردد. در اقدام بلند مدت احداث کانال جدید جهت افزایش خودپالای و جلوگیری از بوجود آمدن بوم سازگان های تخریبی پیشنهاد می گردد.