نشانه شناسی هویت ایرانی در طراحی گرافیک و عنوان بندی فیلم (مطالعه موردی: فیلم جعفرخان از فرنگ برگشته، سال 1366 ه.ش)

به علت اجتماعی بودن موجودیت انسان، هویت اجتماعی و عوامل فرهنگی یکی از مولفه های تاثیرگذار در زندگی اوست. هنر، آن زمان که پیوندهای عمیق فرهنگی و آشنایی با ریشه های وجودی جامعه شکل گرفته باشد، می تواند هویت یک ملت را نشان دهد. باتوجه به اهمیت کاربرد هویت ملی در عنوان بندی فیلم های ایرانی، پژوهش پیشرو قصد دارد به شناخت عناصر بصری و نشانه شناسی تصویری و نوشتاری مرتبط با اندیشه ایرانی در عنوان بندی یکی از فیلم های مطرح بپردازد و با بهره گیری از نظریه نشانه شناسی پیرس و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی، بر این موضوع تاکید نماید. موردمطالعه، تیتراژ فیلم «جعفرخان از فرنگ برگشته» محصول سال 1366 ه.ش است که به دلیل وجود تصاویر و نشانه های مرتبط با گرافیک ایرانی دارای اهمیت است. در بخش تحلیل بصری، عنوان بندی به 34 پلان تقسیم و ترکیب رنگی هر نما مشخص گردیده است. پس از آن، معنا و مفاهیم نشانه ها در جدول ارایه شده است و تصاویری که از نمودهای نقوش، وسایل و آداب ایرانی برخوردار بودند، نمایش داده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش بدین شرح است که: در تصاویر و ترکیب بندی ها فقط به نقوش ایرانی بسنده نکرده است؛ بلکه اندیشه ایرانی را به نمایش گذاشته است. بسیاری از نشانه ها با بیان ضمنی، به صورت غیرمستقیم و گاهی با ایهام به انتقال پیام پرداخته است. دقیقا مانند هنرمندان قدیم ایرانی که همیشه به صورت غیرمستقیم پیام را به مخاطب خود منتقل می کردند. رنگ ها همچنین دارای بیان مفهومی و نمادین هستند. تنوع تکنیک و تصویرسازی و استفاده از گرافیک متحرک این تیتراژ در زمان خود نوآور بوده است.