بررسی وضعیت کمی منابع آب زیرزمینی دشت کاشان، چشم انداز و ارائه راه کارهای مناسب

در این تحقیق، وضعیت کمی منابع آب زیرزمینی دشت کاشان و چشم انداز آن در آینده با تاکید بر شرب و بهداشت بررسی شده است.

برای این منظور، با استفاده از رابطه بیلان آب زیرزمینی، اجزای بیلان و تغییرات حجم ذخیره آبخوان در سال آبی 97-1396 محاسبه شد.

نتایج نشان داد که حجم ذخیره آبخوان در این سال بیش از 35 میلیون مترمکعب کاهش یافته و میانگین وزنی کاهش تراز سطح آب، 44/0 متر بوده است. همچنین نتایج تجزیه و تحلیل مولفه های بیلان نشان داد که مجموع بهره برداری از آبخوان دشت کاشان در این سال، معادل 17/317 میلیون مترمکعب بوده که مجموع سهم کشاورزی، فضای سبز، دام و طیور و نیز تبخیر از استخرهای پرورش ماهی، 85/278 میلیون مترمکعب (حدود 88 درصد از کل برداشت ها) به دست آمد. سهم بهره برداری در بخش های شرب، صنعت، تجاری، عمومی و خدمات نیز مجموعا معادل 32/38 میلیون مترمکعب به دست آمد. محاسبات بیلان نشان داد که کل تخلیه از طریق مرزهای خروجی آبخوان، 87/34 میلیون مترمکعب بوده است. نتایج سناریوهای به کار رفته در تحقیق نیز نشان داد که اگر روند کنونی بهره برداری از آب زیرزمینی ادامه پیدا کند، افق 5 ساله آبخوان (1397-1402) بدتر خواهد شد و بیشترین افت در نواحی غربی به دلیل تمرکز بیشتر چاه های بهره برداری کشاورزی، شرب و صنعت روی خواهد داد.

با توجه به یافته های به دست آمده، چندین راه کار برای تقلیل روند افت آبخوان شامل کاهش و یا حذف کامل سطح زیرکشت محصولات، کاهش نیاز ناخالص آبیاری، ذخیره سازی یا نفوذ دادن بخشی از رواناب حاصل از ارتفاعات بالادست و احداث سد زیرزمینی پیشنهاد شد.