تحلیل ادراک مصرف کنندگان از محصولات لبنی: رویکرد نشانه شناسی

هدف پژوهش حاضر، شناسایی درک ویژه مخاطبان پرمصرف محصولات لبنی برندهای ملی با برچسب «سنتی» از عناصر موجود بر روی بسته بندی این محصولات و تعریف آن ها از یک محصول لبنی سنتی است؛ بنابراین به تجزیه وتحلیل و مقایسه بین پیام فرستنده (طراح بسته بندی) و آنچه گیرنده (مخاطب کالا) دریافت کرده، پرداخته است. جامعه آماری پژوهش مشتریان برندهای لبنیات در کشور هستند که برای انتخاب محصولات در جهت بسته بندی ماست های سنتی برندهای ملی از طریق تحقیقات میدانی سه برند کاله، میهن و هراز گزینش شدند. در مسیر دستیابی به هدف پژوهش، به کمک رویکرد نشانه شناسی، در ابتدا با توصیف اثر به تشریح نشانه های دیداری اعم از تصویری و نوشتاری و تعیین میزان اهمیت هریک از آن ها، محل قرارگیری و تشریح انواع نمادهای به کاررفته در اثر پرداخته شده است. پس از توصیف اثر، به شیوه تحلیل «مارتین ژولی»، پیام های موجود در اثر در سه بخش پیام های تجسمی، شمایلی و زبانی مورد و بررسی قرار گرفتند؛ درنهایت به کمک روش «رولان بارت» در تحلیل تصاویر، دلالت های صریح و ضمنی محتوای اثر شناسایی گردید. تحلیل یافته های پژوهش نشان داد که سه نوع پیام تجسمی، زبانی و شمایلی در هر بسته بندی دارای اهمیت ویژه ای هستند. در پیام های تجسمی سه عنصر رنگ، جنس بسته بندی، بافت و شکل بسته بندی مهم ترین نقش ها را در رساندن مفهوم «سنتی» برای یک محصول لبنی ایفا می کنند. در بررسی پیام های زبانی، انتخاب نام، فونت و زبان نوشتاری بسیار مهم هستند و هرکدام می توانند دلالت های ضمنی و مفهومی را دربگیرند؛ درنهایت در پیام های دلالت های صریح و ضمنی در تصاویر موردبررسی قرارگرفته اند