مصادیق مجازات های تبعی در فقه اسلام

نظام کیفری اسلام با توجه به انواع جرم و نقض ارزش های اساسی جامعه، کیفرهای متعدد و متنوع را و ضع کرده است که با توجه به شدت و ضعف به چهار دسته؛ حدود، قصاص، دیات وتعزیرات تقسیم می شود. مجازات های تبعی به آن دسته از مجازات های اطلاق می شود که به لحاظ ماهیت، مشتمل بر محرومیت از برخی حقوق بوده و بدون نیاز به ذکر در رای دادگاه و به محض احراز بزه و محکومیت قطعی متهم و به تبع حکم اصلی به عنوان مکمل آن نسبت به محکوم علیه بار می شود. این نوع مجازات ها در متون فقهی نیز مورد توجه قرار گرفته و در تمامی جرایم پیش بینی شده است. محرومیت از ازدواج در جرم زنا و لواط، محرومیت از شهادت در قذف، محرومیت از ارث در قتل عمد، محرومیت از شهادت در تکدی گری و انفاق دایم در افضا، از جلوه ها و مصادیق مجازات های تبعی است. مجازات های تبعی، احکام و قواعد خاص خود را دارند. مانند آن که قابل تعلیق نیستند. در نظام حقوق عرفی، مجازات های تبعی غالبا پس از انقضای مدت معینی زایل شده و از محکوم اعاده ی حیثیت می شود، لیکن در نظام کیفری اسلام، محرومیت ها ابدی است و مشمول مرور زمان نمی شود.