بررسی نشت در سدهای سنگریزه ای با استفاده از مدل فیزیکی

از مهمترین ویژگیهای مورد نیاز در بررسی و تحلیل سدهای سنگریزه ای، اندازهگیری فشار آب منفذی، میزان نشت و زهاب خروجی از بدنه و پی آن است که اندازهگیری این کمیتها از همان شروع ساخت سد آغاز میگردد. در تحقیق حاضر برای انجام آزمایشات ابتدا مصالح سنگریزه از معادن رودخانه ای استان خوزستان تهیه شد. در این تحقیق سعی شد تا با ساخت مدل فیزیکی پارامترهای نشت در سد سنگریزه ای مورد مطالعه قرار گیرد. مدل فیزیکی سد سنگریزه ای در فلوم آزمایشگاهی با سه نمونه سنگریزه و سه شیب با هدف بررسی و تعیین میزان نشت از بدنه سد ساخته شد. مصالح مورد استفاده در سه اندازه قطر متوسط 10، 20 و 30 میلی متر جهت ساخت مدل استفاده شدند. میزان فشار منفذی با پیزومترهای نصب شده در بدنه ی فلوم اندازه گیری گردید. در این تحقیق جهت بررسی نشت از مفهوم زاویه ی میدان جریان ناپایدار نیز استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در شیب ثابت، با افزایش عمق جریان، زاویه میدان افزایش می یابد. مقایسه تاثیر سنگریزه های با قطرهای مختلف بر زاویه میدان جریان ناپایدار نشان می دهد که ابعاد سنگریزه ها، تاثیر محسوسی بر زاویه میدان جریان ناپایدار نداشته است. با این حال برای یک دبی ثابت با افزایش قطر ذرات، عمق خروجی در پایین دست کاهش می یابد که این تغییرات در دبی های کم مشخص نیست اما در دبی های بالا به وضوح قابل مشاهده است. در قطر و دبی ثابت با افزایش شیب مدل، عمق جریان خروجی کاهش یافته و در دبی ثابت با افزایش نسبت (Bc/H)، مقدار ارتفاع خروجی جریان کاهش می یابد.