بازداشت خودسرانه در سنجه ی حقوق اسلام و اسناد حقوق بشری بین المللی

بازداشت خودسرانه نه تنها مغایر حقوق فطری و بنیادین بشر نظیر حق آزادی است بلکه دادرسی منصفانه و تحقق عدالت را مختل می سازد. نوشتار حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای درصدد است موضوع بازداشت خودسرانه را در نظام حقوقی اسلام و اسناد حقوق بشری بین المللی مورد مطالعه قرار دهد. یافته های این مقارنه نشان می دهد اولا؛ چون اسناد حقوق بشری بین المللی، ناظر بر حقوق فرد تدوین یافته اند صرفا بر آزادی های فردی تاکید دارند و امنیت اجتماعی در این اسناد غالبا مسکوت مانده است که اتفاقا نتیجه این سکوت، خلط امنیت اجتماعی با موقعیت دولتمردان است و این موضوع به کثرت مصادیق بازداشت های خودسرانه و استفاده از این ابزار برای سرکوب مخالفان منجر می شود. برعکس در نظام حقوقی اسلام به آزادی فردی و امنیت اجتماعی به گونه ای متوازن پرداخته شده است و موضوع امنیت اجتماعی از امنیت حاکمان مجزا شده است و مصادیق بازداشت قانونی به موارد نقض امنیت اجتماعی محدود شده است. ثانیا؛ امکان اعتراض به بازداشت خودسرانه در هردو نظام حقوقی میسر است. ثالثا؛ در خصوص امکان دریافت خسارات ناشی از بازداشت، اصولا منعی در هر دو نظام حقوقی نیست لکن اسناد حقوق بشری با جزییات بیشتری نوع و شیوه جبران خسارت را مطرح نموده اند.