بررسی و تحلیل نگاره «گدایی بر در مسجد» از کمال الدین بهزاد با رویکرد تربیتی

کمال الدین بهزاد، به عنوان یکی از برجسته ترین نگارگران دوره تیموری در به تصویر کشیدن بسیاری از کتب ارزشمند، ازجمله گلستان و بوستان سعدی همت گماشته و با تکیه بر استعداد و نبوغ خود بسیاری از نکات ادبی و تعلیمی اشعار سعدی را به تصویر کشیده است؛ ازاین رو پیوند میان شعر و نگاره را می توان به خوبی در آثار او مشاهده کرد. نگاره «گدایی بر در مسجد» که از معروف ترین نگاره های بهزاد است، با توجه به شعر «عشق و شور و مستی» از باب سوم بوستان سعدی به تصویر کشیده شده که به رغم داشتن نکات تعلیمی نهفته در آن، تاکنون بیشتر به لحاظ زیبایی شناسی و بصری مورد توجه قرار گرفته است. در نوشتار پیش رو، این نگاره با رویکردی تربیتی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که بهزاد تا چه میزان توانسته نکات تربیتی موجود در نگاره را به مخاطب منتقل کند؟ هدف از این پژوهش تاکید بر چگونگی درج نکات تعلیمی و تربیتی و روانشناختی قابل توجه در نگاره مذکور و ارایه این روش به عنوان یک روش تربیتی و آموزشی است که حتی برای فهماندن بهتر متن شعر نیز مورد استفاده قرار می گیرد.روش پژوهش در این مقاله با رویکرد کیفی است، جمع آوری مطالب از روش جست وجوی کتابخانه ای و مقالات علمی از منابع معتبر و نیز مطالعه بصری نگاره و خوانش متن شعر بوده است. در باب جمع بندی یافته ها می توان گفت، کمال الدین بهزاد با توجه به تجربه زندگی سخت دوران کودکی، مفهوم به کاررفته در شعر سعدی، یعنی صبر و شکیبایی را به خوبی به تصویر کشیده است، به طوری که می توان نکات آموزشی و تربیتی کشف شده در نگاره موردنظر را برجسته دانست.