مبانی تکفیر از دیدگاه ابن تیمیه

از مباحث چالش برانگیز در جهان اسلام که از دیرباز مورد توجه مذاهب و فرق اسلامی واقع شده، مسیله تکفیر است. یکی از چهره هایی که در تاریخ علم کلام و مسیله تکفیر، مورد توجه قرار گرفته، ابن تیمیه می باشد که از سخنان او، برداشت های مختلفی بین فرقه ها و چهره های گذشته و حال صورت گرفته است. این پژوهش با رویکرد توصیفی _ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای در مورد سخنان ابن تیمیه، درصدد بررسی و تبیین مبانی تکفیر از دیدگاه اوست و به این نتیجه رسیده است که ابن تیمیه، هرچند از نظر مفهومی، به درستی، مبانی تکفیر را مطرح و مسلمانان را جدا از تکفیر یکدیگر برحذر می داشت، ولی مصداقا برخلاف مبانی خود، برخی اشخاص و فرقه های اسلامی را تکفیر کرده است. آنچه در این پژوهش اهمیت دارد، همان تبیین مفهومی تکفیر است که برای وحدت، انسجام و اتحاد امروز جهان اسلام و نیز برای جلوگیری از خشونت های فرق اسلامی، علیه یکدیگر مورد نیاز می باشد؛ در واقع برخی تکفیرهایی که از سوی ابن تیمیه واقع شد را می توان، عدول از مبانی خود او دانست؛ البته دلایل سیاسی و شرایط تاریخی روزگار وی (مانند سقوط خلافت و تعصبات افراطی مذهبی) نیز، در این عدول از مبانی بی تاثیر نبوده است.