تاثیر الگوهای پیوند از دور بر بارش های ماهانه ایستگاه های شهر خرم آباد و کرمانشاه

آب و هوای یک منطقه تحت تاثیر عوامل فراوانی است که برخی از آن ها سیاره ای و برخی منطقه ای و محلی هستند. الگوهای پیوند از دور موجب ناهنجاری ها هستند که هم زمان در نواحی خیلی دور دیده می شوند. بسیاری از این الگوها ماهیت سیاره ای دارند و سراسر اقیانوس ها و قاره ها را در بر می گیرند. بنابراین، آشکارسازی روابط بین پارامترهای اقلیمی و الگوهای پیوند از دور برای شناخت بیش تر نوسانات و تغییرپذیری اقلیمی در هر منطقه حایز اهمیت است. هدف از اجرای این پژوهش بررسی ناهنجاری های اقلیمی با استفاده از الگوهای پیوند از دور است. بدین منظور داده های بارش دو ایستگاه همدیدی (خرم آباد و کرمانشاه) طی بازه زمانی 67 ساله (2018-1951) گردآوری شدند. جهت مشخص کردن تاثیر شاخص های پیوند از دور بر بارش منطقه، از روش های آمار تحلیلی و استنباطی استفاده شد. نخست سری های زمانی بارش هر ماه ایستگاه ها با استفاده از آزمون اندرسون- دارلینگ در سطح اعتماد 95 درصد اطمینان مورد آزمون معناداری قرار گرفت. هم چنین برای ارزیابی شرط استقلال سری های زمانی از آزمون دنباله ها استفاده شد. سپس شاخص های پیونداز دور به دو گروه مجزا تقسیم شد. شاخص های مبتنی بر اقیانوس اطلس (AO, NAO, SCA, EA, EA/WR, TNA, POL, AMM) و شاخص های مبتنی بر اقیانوس آرام (SOI, Best, EP/NP, Nino 1+2, Nino 3.4) و تاثیر متقابل آن ها مورد آزمون قرار گرفت. مقادیر توزیع آماره های کروسکال-والیس برای ماه های اکتبر و سپتامبر و مقادیر آماره تحلیل واریانس برای سایر ماه های سال مشخص کرد که تاثیر شاخص های مبتنی بر اقیانوس اطلس از همگنی و نظم کم تری نسبت به شاخص های مبتنی بر اقیانوس آرام برخوردار هستند، به طوری که تغییر فاز شاخص های اقیانوس آرام موجب تغییر معنادار بارش دو ماه اکتبر و نوامبر خرم آباد و اکتبر کرمانشاه شد. در صورتی که تاثیر الگوهای مبتنی بر اقیانوس اطلس از چنین ترتیبی برخوردار نیست. به طور کلی، الگوهای اقیانوس اطلس عمدتا در فصل زمستان موجب تغییر معنادار بارش شده اند در صورتی که الگوهای مبتنی بر اقیانوس آرام در فصل پاییز اثر معناداری بر بارش داشته اند.