غربالگری پانزده رقم گوجه فرنگی برای مقاومت به بیماری سوختگی زود هنگام

سوختگی زودهنگام ناشی از گونه های Altenaria یکی از بیماری های مهم گوجه فرنگی در جهان  است، که خسارت آن تا 86 درصد محصول گزارش شده است. شناسایی و کشت رقمهای مقاوم بهترین و ارزانترین روش مدیریت بیماری است.  نظر به شیوع و اهمیت بیماری در ایران، این پژوهش برای شناسایی رقمهای مقاوم از بین 15 رقم در دسترس صورت گرفت.

مزرعه ای شدید خسارت دیده از بیماری در استان کهگیلویه و بویراحمد، جنوب غربی ایران، بازدید شد و از بوته های بیمار نمونه برداری شد. قارچ بیمارگر از بافتهای بیمار گیاه پس از ضدعفونی سطحی آنها روی محیط سیب زمینی دکستروز آگار جداسازی و پس از خالص سازی آن به روش تک هاگ، خصوصیات ریخت شناسی آن مورد مطالعه و اندازه گیری قرار گرفت. داده های جمع اوری شده با توصیف های گونه های Altenaria مقایسه شده و بیمارگر شناسایی شد. گیاهچه های چهاربرگی 15 رقم گوجه فرنگی در قالب طرح آماری کاملا تصادفی، با سوسپانسیون کنیدیوم های بیمارگر مایه زنی شدند  و در اتاقک رشد با دمای 28 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 90% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی نگه داری شدند. هیجده روز پس از مایه زنی واکنش هر رقم به بیماری با محاسبه درصد برگهای آلوده، تعداد و اندازه لکه ها و شاخص بیماری تعیین شد.

عامل بیماری سوختگی زودهنگام گوجه فرنگی در این منطقه Altenaria alternata شناخته شد. رقمهای 10552، King stone، Super chief و Ventero با حداقل نشانه ها مقاوم،  4129، 3725، 4224، Retino، Aras،  Flat 111 و Super  pooya نیمه مقاوم و 7806، Early pooya، 11057، CH pooya حساس به بیماری شناخته شدند.

کشت رقمهای مقاوم یا نیمه مقاوم را برای مدیریت بیماری می توان توصیه کرد. وقوع سوختگی زودهنگام گوجه فرنگی ناشی از  A. alternata در این منطقه و واکنش این 15 رقم به بیماری برای نخستین بار گزارش می شود.