کارکرد نظریه بافت و میدان های معنایی در بازنمود مفاهیم «فی السوق القدیم»

مبحث میدان های معنایی و بافت از زیر مجموعه های علم معناشناسی است. میدان های معنایی به مجموعه واژگان همگرا در فراگرد متن گفته می شود که ذیل واژه ای فراگیر گرد می آیند و از این طریق، شبکه ای از معنا را پدید می آورند؛ نظریه بافت نیز ناظر به دگردیسی و انعطاف معنایی واژگان و چگونگی کاربرد آنها در موقعیت های مختلف و زاییده شدن معنا به واسطه انواع ترکیب ها و کاربردهاست. این دو نظریه می توانند رهیافتی مناسب برای واکاوی مقاصد ادیبان قلمداد شوند. لذا با عنایت به آن، پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی به دنبال خوانش جهان بینی بدر شاکر سیاب و کشف مفاهیم نهفته در شعر «فی السوق القدیم» بوده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که نظریه میدان های معنایی، واژگان این شعر را به طور هدفمند در هندسه های معنایی گوناگون دسته بندی کرده و این دسته ها نگاه نوستالژیک شاعر را به صورت مماس با یکدیگر بیان کرده اند؛ نظریه بافت نیز با عنایت به دگردیسی و تعمیم معنایی واژگان با توجه به فضای عاطفی این شعر و حالات درونی شاعر، علاوه بر اثبات و تایید مفاهیم نوستالژیک استنباط شده از طریق میدان های معنایی، نمادهای دیگری از جهان بینی و اندیشه شاعر را در بافت های زبانی و عاطفی روشن نموده است؛ ضمن آن که از ترکیب واحدهای واژگانی هر یک از مفاهیم مستخرج از شعر نظیر احساس غربت، اندوه، نفرت از تزاحم، سرگشتی و عشق به میهن، این هسته معنایی و مفهوم شاعرانه حاصل گردید که "غربت به غم می اندازد و سرگشته و گوشه گیر می کند و تنها راه نجات و حیات، عشق است".