محورهای سیاست انگلیسی ها در بلوچستان دوره قاجار

بلوچستان در ابتدای سلطنت قاجارها، از نخستین مناطق ایران بود که سیاست انگلیسی ها در آن به دلیل همجواری با هندوستان آغاز شد و تا پایان این دوره به روش های گوناگونی ادامه یافت. بررسی اهداف و سیاست های انگلیسی ها در این بخش از ایران نشان می دهد که اصلی ترین مسیله ای که سبب تداوم اهداف استعماری آنها در بلوچستان شد، حفظ امنیت هندوستان بود و به زعم آنها تهدیدات گوناگونی این مستعمره را به خطر می انداخت؛ این عوامل موجب تنظیم راهکارهای جدید در جهت حفظ امنیت هندوستان شد. در مقاله حاضر به این پرسش ها پاسخ داده خواهد شد: مهم ترین محورهای سیاست انگلیسی ها در بلوچستان چه بود و شرایط و وضعیت داخلی هند، اوضاع منطقه ای و جهانی چه تاثیراتی بر سیاست ها و برنامه های آنها در سرزمین های مجاور این مستعمره گذاشت؟ برخی از عوامل که در تحلیل و پاسخ به این دو پرسش مورد بررسی قرار می گیرند، عبارتند از: شرایط داخلی بلوچستان، رقیبان اروپایی انگلستان، سیاست های دولت ایران در مناطق شرقی، شورش هند، توسعه طلبی روس ها در آسیای مرکزی، امتداد خطوط تلگرافی و تشکیل کمیسیون تعیین حدود مرزها. بررسی زمینه ها و عوامل تداوم و تحول سیاست انگلیسی ها و مشخص نمودن نتایج و پیامد سیاست های به کار گرفته شده توسط آنها، از جمله اهداف اصلی این مقاله است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که انگلیسی ها با تعیین محورهای سیاست خود در بلوچستان و عملی کردن آنها و دخالت های گسترده و اجرای یک سیاست دراز مدت و دقیق توانستند به اهداف خود در این بخش از ایران دست یابند و هندوستان، مستعمره شان را از خطرات در کمین در امان نگه دارند.