تحلیل تطبیقی تفسیر علامه طباطبایی (ره) و عزیزه الحبری از نشوز در آیه 34 سوره نساء

مفهوم نشوز در آیه 34 سوره نساء از مسایل پربسامد حقوق زن در قرآن است. از جمله نواندیشانی که به این آیه توجه ویژه تری داشته است می توان به عزیزه الحبری اشاره نمود. تفسیر المیزان علامه طباطبایی (ره) نیز از مهم ترین کتب تفسیری است که به این آیات پرداخته است. مسیله مقاله این است که علامه و الحبری چه تفسیری از نشوز ارایه داده اند و این تفاسیر چه تمایزی با یکدیگر دارند؟ بنابراین با استفاده از روش تحلیلی- تطبیقی به مقایسه نگرش این دو اندیشمند خواهیم پرداخت. علامه شخصیت زن را مساوی با مرد قرار می-دهد و معتقد است نمی توان نگرش مغرضانه به زن روا داشت؛ بنابراین تصورات عوامانه در باب ضرب زنان در اندیشه ایشان قابل توجیه نیست. الحبری بیشتر با تاکید بر روایت پیامبر اکرم (ص) به نشوز می پردازد که حضرت آن را مطابق با فاحشه مبینه تعریف می نماید و دایره نشوز را بسیار مضیق تر می نماید؛ اگرچه نقدهایی نیز بر این دیدگاه وارد می شود. این پژوهش نشان می دهد معناشناسی نشوز نیازمند بررسی های جامعی است که از روشمندی منسجم تری برخوردار بوده و نسبت به دیگر عبارات آیه و نیز در رابطه با دیگر آیات و تعابیر قرآنی در دیگر سوره ها تناقض و عدم تجانسی ایجاد ننماید.