بررسی اصول پدافند غیر عامل در منظر شهر تاریخی تبریز در دوران قاجار

مهم ترین عامل در ایجاد رفاه مردم و احساس امنیت در فضاهای عمومی و خصوصی شهری رعایت اصول پدافند غیرعامل در طراحی ها است که راهکاری برای ارتقای سطح کیفیت زندگی در جوامع است و امکان ویژه ای را برای نجات جان افراد جامعه به هنگام بروز خطر ایجاد می کند و باعث بهبود عملکرد سامانه و کاهش آسیب پذیری و ارتقای سطح ایمنی جامعه می شود. با بررسی معماری سنتی تبریز و قرارگیری آن در مسیر ارتباطی جاده ابریشم، دارا بودن موقعیت ویژه اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، مشخص می گردد که شهر تبریز را جز یکی از شهرهای تهدید پذیر طی دوران قبل و بعد از اسلام کرده بود که تامین ایمنی و امنیت شهروندان در مقابل حملات و خطرات احتمالی را در طراحی ها ملزم می شود. این تحقیق از نوع بنیادی - کاربردی با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است که باهدف بررسی نقش پدافند غیرعامل و مطابقت در نحوه پیاده سازی و رعایت عوامل آن در شهرسازی و معماری بومی تبریز قدیم است. در این تحقیق به منظور شناخت راهکارهای معماری سنتی با مرور ادبیات و مشاهده میدانی، اطلاعات جمع آوری شده است. نتایج حاکی از آن است که هندسه بنا، موقعیت قرارگیری، استقرار و تعدد بازشوها، نحوه دسترسی و پیش بینی فضاهای امن به عنوان فضای چند عملکردی برای هر ساختمان در زمان صلح و جنگ، ازجملهمولفه های مهم در بهینه سازی معماری ساختمان و معماری سنتی و معماری همساز با اقلیم از منظر پدافند غیرعامل است.کلمات کلیدی: پدافند غیرعامل، معماری سنتی، بافت تاریخی، منظر شهری