مطالعه تنوع مورفولوژیکی و سیتولوژیکی گونه های جو (Hordeum) در استان فارس

به منظور تعیین رویشگاه های جنس جو، در اوایل فصل رویش سال های 83- 1382 با مسافرت به اکثر نقاط استان فارس، بیش از 80 رویشگاه عمد ه جو مشخص گردید. شناسایی گونه ها بر اساس فلور ایرانیکا انجام و 7 گونه H. vulgare، H. spontaneum distichon، H. bulbosum، H. geniculatum، H. glaucum. وH و H. violaceum در استان فارس شناسایی گردید. در آزمایشگاه، مطالعات سیتولوژیک شامل جوانه دار کردن بذور، مراحل پیش تیمار، تثبیت، هید رولیز، رنگ آمیزی و بررسی های میکروسکوپی انجام شد سپس تجزیه ژنوم گونه ها شامل اندازه گیری طول کل کروموزوم ها، طول بازوی بلند، طول بازوی کوتاه، نسبت بازوی بلند به کوتاه و بر عکس، طول نسبی و حجم کروموزوم ها انجام و بر اساس اطلاعات حاصله سطح پلوئید ی هر گونه مشخص و کاریوتایپ آنها به صورت اید یوگرام رسم شد. این مطالعات نشان د اد که سه گونه violaceum، H. geniculatum و.H و H. bulbosum تتراپلوئید با 28= xو4 = nو2 و چهار گونه H. distichon، H. glaucum، H. spontaneum. H. vulgare د یپلوئید با 14= xو2 = nو2 هستند که مطالعات سیتولوژیکی سه گونه H. geniculatum، H. distichon و H. violaceum برای اولین بار از ایران گزارش می شود. نتایج نشان د اد که فرمول کاریوتایپی گونه های د یپلوئید به صورتmو7و گونه های تتراپلوئید به صورت smو2 + mو12 می باشد و گونه های جو از نظر تقارن کاریوتایپی در کلاس A قرار د ارند. در پایان به منظور تعیین میزان دوری و نزد یکی گونه های مورد مطالعه از یکد یگر، تجزیه و تحلیل های آماری چند متغیره بر اساس 41 صفت مورفولوژیکی و 5 صفت کروموزومی صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ایصفات ظاهری نشان د اد که بیشترین میزان تشابه بین دو گونه H. spontaneum و distichon و.H با 46 درصد شباهت وجود د ارد که از اجد اد جو زراعی می باشند همچنین کمترین میزان شباهت با 15 درصد بین دو گونه چند ساله H. bulbosum و H. violaceum می باشد.