اثر ضد قارچی عصاره گیاه خوشاریزه بر تعدادی از درماتوفیت های شایع

با افزایش روز افزون مصرف گیاهان دارویی در درمان طبی، این شاخه از طب مکمل، جایگاه ویژه ای در درمان بیماری ها پیدا کرده است. برخی گیاهان در طب سنتی مردم مصرف دارند، ولی هنوز مورد توجه شایسته ای قرار نگرفته اند که یکی از این گیاهان خوشاریزه یاEchinophora platyloba است. با توجه به مصرف سنتی این گیاه در مواد غذایی جهت جلوگیری از کپک زدن، بر آن شدیم که میزان کشندگی عصاره گیاه خوشاریزه در برابر تعدادی از درماتوفیت های پوستی را مورد بررسی قرار دهیم.
از گیاه چیده شده در فصل رویش، به روش پرکولاسیون، عصاره هیدروالکلی به دست آمد که رقت صفر میلی گرم در میلی لیتر به عنوان کنترل و نیز رقت های 35، 50، 150 و 250 میلی گرم بر میلی لیتر از آن تهیه شد. قارچ های مورد مطالعه، پس از کشت (به روش Agar Dilution Method)، در مجاورت رقت های فوق قرار گرفتند و پس از 21 روز محیط کشت رویت و نتایج ثبت گردید.
تمام قارچ ها در لوله کنترل رشد کردند. تریکوفیتون شوئن لاینی و تریکوفیتون وروکوزوم در تمام رقت ها حساس بوده و رشد نکردند. تریکوفیتون روبروم و میکروسپوروم ژیپسئوم در همه رقت ها مقاوم بوده و رشد داشتند. تریکوفیتون منتاگروفایتیس، میکروسپوروم کانیس و اپیدرموفیتون فلوکوزوم فقط در رقت 250 میلی گرم در میلی لیتر حساس و در بقیه رقت ها مقاوم بودند. تریکوفیتون ویولاسئوم در رقت های 35 و 50 مقاوم ولی با افزایش غلظت عصاره در 150 و 250 میلی گرم در میلی لیتر حساس بود.
با توجه به غلظت های تهیه شده، عملا رقت 35، 50 و 150 میلی گرم در میلی لیتر از نظر عملی کاربرد دارد. لذا می توان از این گیاه در غلظت یاد شده علیه درماتوفیت های تریکوفیتون شوئن لاینی و وروکوزوم به نحو مطلوب استفاده کرد. در مورد تریکوفیتون منتاگروفایتیس، میکروسپوروم کانیس و اپیدرموفیتون فلوکوزوم بسته به شرایط بیمار و شدت عفونت قابل استفاده می باشد. ولی عصاره در برابر تریکوفیتون روبروم و میکروسپوروم ژیپسئوم احتمالا قابل استفاده نمی باشد.