نسبت حقیقت و روش

دانش های تاریخی همواره در پی شناخت حقیقتی در زمان گذشته اند و برای این منظور، تدبیر روش شناختی فراوانی اندیشیده اند و همواره به اصلاح و بازبینی آن ها مشغول اند. اما پرسش اصلی، آن است که آیا این روش ها و تدابیر تنها در رساندن ما به حقیقت سهیم اند؟ یا چه بسا ما را در بی راهه های معرفت شناختی در انداخته و حقیقتی نو فرارویمان بیافرینند؟ بررسی این مسئله، نیاز به انجام مطالعه درجه دومی دارد که نه پدیده خارجی، بلکه خود فرایند فهم را مطالعه و بررسی کند.
هرمنوتیک متکفل این نوع مطالعه است که به نقد مستمر فرایند شناخت می پردازد و تاکنون بسان یک سونامی در گستره دانش های انسانی، امواجی ویران گر آفریده است.
در این مقاله، در صدد معرفی این رویکرد مطالعاتی و ارائه گزارش تاریخی از دیدگاه ها و مواضع هرمنوتیست ها در مورد چالش حقیقت و روش هستیم. البته این نوشتار کوتاه تنها درآمدی آغازین برای آشنایی تاریخ پژوهان با زمینه بحث است و بررسی تحلیلی و تطبیقی دیدگاه ها مجال دیگری می طلبد.