مسیریابی بر اساس اصول زیست محیطی با استفاده از GIS (مطالعه موردی: جاده پارچین در شرق تهران)

هدف این تحقیق ارائه روشی برای تعیین مسیر بهینه (به صورت خودکار در GIS) با در نظر گرفتن جنبه های زیست محیطی و عوامل تاثیرگذار در تعیین مسیر درست است. ارائه مسیری بهینه برای احداث جاده کمربندی در شرق تهران (جاده پارچین) در این تحقیق بررسی شد. ابتدا عوامل زیست محیطی موثر بر مسیریابی در منطقه شامل: زمین شناسی، فرسایش پذیری، خاک، شیب، کاربری اراضی، جریان های آبی، گسل و ارتفاع شناسایی شدند. نقشه های کاربری اراضی و خاک منطقه با استفاده از تصویر ماهواره لندست تهیه و تکمیل شدند. دیگر نقشه های موضوعی موردنیاز نیز جمع آوری و رقومی شدند. با تنظیم پرسشنامه ای نظرهای متخصصان در مورد تعیین اهمیت نسبی عوامل مذکور جمع آوری و جمع بندی شد. این عوامل به روش مقایسه دوبه دو، وزن دهی شدند. براساس وزن مشخصه ها نقشه اصطکاک و هزینه تهیه شد. با تعیین دو سناریوی مختلف و تعدادی نقطه پیشنهادی برای شروع مسیر جاده، کریدورهای مختلفی به طور خودکار در GIS طراحی شدند. این مسیرها با یکدیگر و با نقشه های عوامل تاثیر گذار مقایسه شدند و مسیر بهینه با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شد. این مسیر همخوانی بسیار خوبی با اولویت و محدودیت های تعیین شده دارد. نتایج این بررسی نشان داد که با شناسائی عوامل تاثیر گذار و با استفاده ازGIS به خوبی می توان مسیر مناسب برای احداث راه ها را ضمن رعایت اصول زیست محیطی تعیین کرد.