ارزیابی پروژه های آبخیزداری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز ویرو رامیان)

تخریب منابع طبیعی و هدررفت خاک به عنوان یک مشکل بزرگ در جهان و بویژه در ایران به شمار می رود. هرچند روندکارهای صورت گرفته در سال های اخیر، نشان دهنده عزم راسخ و جدی در سطوح مختلف مدیریتی کشور است و در همین راستا طرح های مطالعاتی و اجرائی زیادی در قالب طرح های آبخیزداری و مرتعداری در کشور انجام می گیرد ولی باید اذعان نمود که این تلاش ها نتوانسته اند به هدف های مورد نظر نائل آیند، زیرا آمار فرسایش و تخریب منابع طبیعی روز به روز در حال افزایش است. لذا با توجه به هزینه های کلان صرف شده در سعی شد پروژه های اجراشده رادر قالب یک مدل ارزیابی ازمرحله بررسی تا مرحله اجرا و پس از آن پروژه ها، به صورت گام به گام مورد بررسی قرار داده و علل موفقیت و یا شکست پروژه ها را مشخص نماید. دراین بررسی برای ارزیابی فنی و اقتصادی از یک مدل کیفی بهره گیری شده و طرح مورد نظر بر پایه شاخص های هفت گانه و زیر شاخص های مربوطه و بر پایه پنج طبقه وضعیت امتیازدهی و وضعیت آن از نظر عملکرد تعیین شده است. نمره دهی بر پایه و ارزیابی شاخص های عمده مورد بررسی، طراحی وتدوین، اجرا و مرحله های پس از آن و نیز تهیه پرسشنامه و گفتگو با مردم منطقه صورت گرفته است. نتایج بدست آمده از مدل یاد شده در حوزه آبخیز ویرو رامیان در استان گلستان بر پایه بررسی های منسجم و پیوسته از مرحله تدوین طرح تا مرحله اجرا و بعد از آن و بازدید های صحرائی و گفتگو با مردم محلی نشان داد که به خاطر بی دقت در بررسی های پایه و برنامه ریزی وهمچنین وجود مشکلات اجتماعی وضعف مالی مردم محلی بیشتر پروژه ها با مشکل مواجه شده و بر پایه این مدل به طرح آبخیزداری حوزه ویرو امتیاز 32 تعلق می گیرد که این امتیاز در طبقه ضعیف قرار می گیرد و در کل می توان گفت که طرح بالا از نظر مطالعاتی، طراحی، اجرا و مرحله های بعد از اجرا جزء طرح های با عملکرد ضعیف به شمار می رود