نوسان فصلی جمعیت درشت کفزیان رودخانه زاینده رود (از اصفهان تا ورزنه) با توجه به جنس بستر

برای شناسایی و بررسی نوسان های فصلی درشت کفزیان رودخانه زاینده رود، در مسیر آن از محل باغ پرندگان تا شهر ورزنه به مسافت حدود 140 کیلومتر تعداد 8 ایستگاه نمونه برداری گزینش شد. نمونه برداری از پاییز82 با تواتر دو بار در هر فصل از ایستگاه های برگزیده به کمک یک دستگاه نمونه بردار سوربر، اکمن و لوله پی وی سی به عمل آمد. نمونه های جمع آوری شده پس از جداسازی و شمارش به کمک کلیدهای شناسایی موجود تا حد جنس و در برخی موارد خانواده شناسایی شد.کل نمونه های بی مهره کف زی بدست آمده در 19 جنس، 17 خانواده، 13 راسته و 5 رده جای گرفتند. از 13 راسته شناسایی شده، راسته Ephemeroptera (زودمیران) و راسته Trichoptera (موی بالان)، از لحاظ شمار خانواده و جنس از متنوع ترین راسته های شناسایی شده بودند که بیشترین پراکنش را در ناحیه شهر اصفهان و ناحیه بالادست رودخانه داشتند. درحالی که رده?Oligochaeta? (کم تاران)، با داشتن سه راسته و 4 خانواده و همچنین راسته Diptera (دوبالان)، با داشتن سه خانواده و دو جنس بیشترین پراکندگی را در ناحیه پایین دست رودخانه نشان دادند. در عین حال خانواده هایLumbriculidae، Lumbricidae و Tubificidae و جنس های Chironomus و Piscicola درهمه ایستگاه ها و در بیشتر فصل های سال حضور داشتند، اگرچه تراکم آنها دامنه گسترده ای از تغییرها را نشان داد. در مقابل خانواده Glossiphoniidae و جنس هایBaetis، Piscidium، Hydropsyche، Agrion وValvata، تنها در برخی از ایستگاه ها و بعضی از فصل های سال یافت شدند. تجزیه وتحلیل آماری نتایج همبستگی معنی دار منفی شاخص های شانون، سیمپسون و مارگالف را با هدایت الکتریکی آب و میزان مواد آلی بستر رودخانه نشان داد. به طوری که شاخص تنوع زیستی شانون کمترین تنوع را در ایستگاه های گلی- لجنی رودخانه نشان داد. در عین حالی شاخص مارگالف با pH آب دارای همبستگی مثبت بود. بدین ترتیب به نظر می رسد تغییرهای ایجاد شده در ترکیب جمعیت کفزیان رودخانه می تواند ناشی از، تغییرهای فیزیکی جنس بستر رودخانه، ویژگی های شیمیایی آب، چرخه زندگی کفزیان مورد بررسی و یاگذاری توام آنها باشد.