تغییرات ژنتیکی در میزان عملکرد د انه و صفات مرتبط با آن در ارقام جو (.Hordeum vulgare L) اصلاح شد ه

سید حمید رضا رمضانی، د انشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه شیراز و محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبیمحمد تقی آساد، استاد بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیرازچکیده:به منظور بررسی میزان بهبود ژنتیکی ارقام جو بومی و خارجی معرفی شده در ایران، 10 رقم جو شش رد یفه که طی سال های 1377-1335 بیشترین سطح زیر کشت را داشته اند، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با تکرار در سه منطقه باجگاه، کوشکک(د ر استان فارس) و بیرجند (استان خراسان جنوبی) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر منطقه آبیاری به صورت مطلوب انجام گرفت. عملکرد بیولوژیک، عملکرد د انه، شاخص برداشت، تعد اد سنبله در متر مربع، تعد اد د انه در سنبله، وزن هزار د انه، تعد اد روز تا گلد هی، تعد اد روز تا رسید گی فیزیولوژیک و میزان خوابید گی اندازه گیری شد. تغییرات ژنتیکی صفات مختلف ارقام برحسب زمان نسبت به رقم شیرین(شاهد) اندازه گیری شد. ضرایب همبستگی پیرسون نیز محاسبه شد. ارتفاع ساقه اصلی با سال معرفی ارقام همبستگی منفی و بسیار معنی دار داشت و خوابید گی ارقام در طی این سال ها کاهش نشان د اد. براساس تجزیه رگرسیون خطی، میزان افزایش سالیانه عملکرد د انه در طی این دوران به میزان 75 / 23 کیلوگرم در هکتار بود هاست. در طی این دوره شاخص برداشت صفت مهمی در افزایش عملکرد د انه بود ه و افزایش عملکرد به علت افزایش شاخص برداشت بود هاست. در مجموع تعد اد د انه در متر مربع با افزایش عملکرد همبستگی مثبت و معنی دار داشت. ارقام جدید دارای دوره پر شدن د انه طولانی تری بودند. همبستگی بین عملکرد بیولوژیک و وزن هزار د انه با سال معرفی معنی دار نشد.