ماهنامه گستره انرژی
پیاپی 110-111 (تیر 1395)

از آنجا که در توان مدیریتی صنعت نفت، ساختار و نهادهای لازم برای عقد قرارداد همزمان در جهت توسعه همه میادین هیدرو کربوری و نظارت و کنترل دقیق بر اجرای طرح های توسعه صنعت نفت و گاز وجود ندارد و در صورت وقوع، احتمال بروز خطا و زیان برای صنعت نفت و گاز کشور وجود دارد، لذا مدیران و مذاکره کنندگان باید بر اساس تعیین اولویت ها حرکت کنند. از طرفی با توجه به تفاوت های میادین و بلوک اکتشافی و تاثیر این تفاوت ها بر ریسک و هزینه سرمایه گذاری و سرعت بازگشت سرمایه و سایر پارامترهای مطرح مالی و اقتصادی طرح ها، انتخاب یک مدل و روش ثابت قراردادی برای همه میادین نمی تواند منطقی باشد.

راهبرد توسعه صنعتی کشور بویژه در صنایع نفت و گاز یکی از دغدغه های مهم صاحبنظران، کارشناسان و مدیران کشور از سالهای دور تاکنون بوده است. دستیابی به این مهم از طریق آینده نگری برای فرآوری و دستیابی به ارزش افزوده بالاتر در تولید نفت و گاز ممکن است. این کار نیازمند وجود مراکزی در کنار تولید و صنعت است... . برای روشن شدن ابعاد مختلف این بحث که با توسعه صنعتی کشور ارتباط مستقیم دارد، گفتگویی با دکتر محمود ترابی عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی شیمی و پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران انجام داده ایم...

استفاده بهینه از درآمدهای نفتی از موضوعاتی است که بین کارشناسان و خبرگان اقتصادی و صنعتی جای بحث و تحلیل داشته و دارد. در طی چند دهه اخیر دولت ها علیرغم مطرح کردن کاهش وابستگی دولت و خزانه به درآمدهای نفتی در عمل رفتار متفاوتی نشان داده اند که حاصل، کاهش نه چندان قابل ملاحظه وابستگی دولت به درآمدهای حاصل از فروش نفت است... . در خصوص ارتباط مقوله توسعه با صنعت نفت گفتگویی با مهندس حمید بورد، مدیر عامل شرکت عملیات اکتشاف نفت، انجام داده ایم...

یکی از مفاهیم اقتصادی که تاکنون در عرصه نظر و عمل مشابه و ما به ازا نداشته اقتصاد مقاومتی است که چند سالی است یکی از دغدغه های مقام معظم رهبری به عنوان راهکار برون رفت از وضعیت نابسامان فعلی می باشد...

صنعت نفت جایگاه شاخصی در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی دارد به گونه ای که مواد 13 تا 15 این سیاست ها به این صنعت اختصاص پیدا کرده است. علاوه بر این بندهای 4 و 8 مرتبط با هدفمندی یارانه ها و مدیریت مصرف انرژی و همچنین بند 18 مرتبط با سهم صندوق توسعه ملی از منافع حاصل از صادرات نفت و گاز نیز به این صنعت ارتباط دارند. دستیابی به فن آوری و استفاده موثر از آن به عنوان یکی از عوامل مهم در افزایش تولید ناخالص داخلی و بهره وری اقتصادی وصنعتی کشورها به اثبات رسیده است. ایجاد شرکت های دانش بنیان با استفاده از ظرفیت های موجود کشور را می توان یکی از ابزارهای مهم برای دستیابی به فن آوری در کنار استفاده از نوآوری برای تولید ثروت و همچنین صدور آن به حساب آورد. دکتر رضا آذین دانشیار مهندسی نفت در این بحث به بررسی جایگاه و اولویت داشتن فن آوری در صنعت نفت می پردازد...

همه ما به خاطر داریم که با پایان سال 2015 میلادی، سایه بدبینی بر پیش بینی های دولتمردان منطقه خاورمیانه در مورد چشم انداز شاخص های اقتصادی در سال 2016 میلادی سایه افکنده بود. قیمت هر بشکه نفت در دسامبر 2015 میلادی به کمترین رقم در هفت سال گذشته کاهش یافته بود...

استفاده از مواد کامپوزیتی در یک دهه گذشته در صنعت نفت با افزایش رو به رو شده است اما بهره گیری از این محصول در حوزه فراساحلی نشانگر آن است که ظرفیت های مواد کامپوزیتی، اندک اندک در حال هویدا شدن می باشد...

از اوایل سال جاری میلادی، دولت چین ساخت یک ابر بزرگراه را برای تسهیل ارتباط میان شرق و غرب این کشور آغاز کرده است. در سایه ساخت این پروژه چند ده میلیارد دلاری علاوه بر تغییر در جریان تجارت انرژی، فرصت های عظیم سرمایه گذاری بویژه در نیمه غربی چین پدید خواهد آمد...

در ژانویه سال جاری میلادی، ما شاهد پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا و رشد قابل توجه مازاد عرضه نفت خام در بازار بودیم. بدین ترتیب می توان پیش بینی کرد که در ماه های بعدی امسال نیز شاهد تداوم شرایط کنونی خواهیم بود...

مسابقه ساخت یک روبات زیردریایی خودکار که قادر به اجرای عملیات بازرسی درازمدت در بستر دریاها بوده و از توانایی اجرای چند فعالیت نیز برخوردار باشد، از مدت ها پیش آغاز شده است. چرا که چنین روباتی می تواند دستاوردهای چشمگیری برای صنعت نفت به ارمغان آورد...

آینده تجارت جهانی گاز طبیعی دنیا بر اساس رشد تقاضای قاره بزرگ و پهناور آسیا در چند دهه پیش رو بنیان نهاده شده است. بدین ترتیب دو کشور بزرگ و در حال توسعه چین و هند با فاصله ای قابل توجه نسبت به سایر دولتها، پرچمداران مصرف محسوب می شوند...

در سایه سقوط قیمت نفت در دو سال گذشته، ارزش ذخایر ثبت شده در فهرست دارایی های شرکت های بین المللی نفتی، بیش از 840 میلیارد دلار کاهش یافته است اما دلیل اهمیت این موضوع چیست؟...

با دشوارتر شدن تدریجی استخراج ذخایر نفت خام، این موضوع بهت آور نیست که اهمیت فناوری و هزینه سرانه پژوهش و توسعه اختصاص یافته برای تولید هر بشکه نفت خام، در حال افزایش است؛ اما سال 2010 میلادی را باید سالی تاثیرگذار در صنعت نفت به شمار آورد..

راه اندازی تاسیسات زیردریایی فشرده سازی گاز طبیعی در سکوی اسگارد نروژ را باید دستاوردی بزرگ برای صنعت نفت و گاز دانست. این سامانه برای بهره گیری در طرح افزایش ضریب برداشت دو میدان میدگاردو میکل عملیاتی شده است...

شرکت بیکر هوگز، درگزارش آوریل سال 2016 میلادی، آخرین وضعیت دکل های حفاری دنیا را به تفکیک مناطق مختلف دنیا در پایان ماه آوریل ارائه کرده است. نکته شایان توجه اینکه در این گزارش اطلاعات دکل های حفاری ایالات متحده، کانادا و جمهوری های شوروی سابق و کشور چین ذکر نشده است. همچنین اطلاعات منتشر شده در این گزارش شامل دکل های نفت و گاز طبیعی می باشد...

هیچ کس در مورد این موضوع تردیدی ندارد که توسعه فناوری ها و تکنیک های نوین همراه با بهبودهای فناوری های کنونی ، کلید استخراج نفت و گاز طبیعی بیشتر از اعماق میادین هیدروکربوری است؛ اما همواره برای رسیدن به نتیجه، باید هزینه های آن پرداخته شود؛ و بخش بالادستی صنعت نفت و گاز، همواره با این پرسش روبه رو است که چه مقدار باید در هر پروژه سرمایه گذاری کرد و در چه مدت، هزینه های انجام شده بازگشت داده می شود. همچنین دستاوردهای هر پروژه چه خواهد بود...

فعالان صنعت نفت با قریب به اتفاق چالش های فرا روی بهره برداران ابر پروژه های این حوزه به ویژه در بخش فرا ساحلی آشنا هستند. ما می دانیم که افزایش هزینه ها و تاخیر در اجراهای پروژه ها از مهمترین ویژگی های پروژه های فراساحلی اکتشاف و تولید ذخایر هیدرو کربوری دنیای امروز محسوب می شود...

موسسه ریستارد انرژی در گزارشی با اشاره به 1/12 میلیارد بشکه ذخایر نفت کشف شده در سال گذشته میلادی، این عدد را کمترین مقدار از سال 1952 میلادی تا کنون دانسته است...

در حال حاضر پروژه ساخت این وسیله پیشرفته توسط متخصصین شرکت نفت فلات قاره در منطقه قشم در دست انجام می باشد. ساخت نمونه اولیه بیرینگ مغناطیسی فعال پایان یافته و آزمایش های نهایی در حال انجام می باشد. پس از این مرحله، نصب در شرایط صنعتی در دستور کار قرار خواهد گرفت. هدف از طراحی و به کارگیری تکنولوژی بیرینگ مغناطیسی فعال...

طرح توسعه میدان هنگام که میدان مشترک بین ایران و عمان است با هدف تولید 30 هزار بشکه نفت و افزایش آن تا حدود 45 هزار بشکه و تولید روزانه 120 میلیون فوت مکعب گاز و افزایش آن تا سقف 18میلیون فوت مکعب توسط شرکت نفت فلات قاره در دست تکمیل است. شرکت سعید صنعت مارون یکی از پیمانکاران ایرانی پروژه است...

ذغال سنگ کشور چند سالی است که دچار مشکلات عدیده ای شده و در بحران فرو رفته است. صنعت ذغال سنگ در گذشته یکی از صنایع مهم ایران و جهان به حساب می آمد و در سا ل های گذشته حرف های زیادی برای گفتن داشت...

طراحی ساختارهای سازمانی در عصر پرچالش کنونی و مدیریت اثربخش فعالیت ها، از وظایف دشوار مدیران امروز است. حتی مدیران کارآزموده و باتجربه نیز در این مسیر با موانعی روبه رو می شوند که گذار از آنها به آسانی ممکن نیست. این کار پیچیده نیاز به تخصص هایی متفاوت داشته و با ظهور فن آوری های نوین و ابزارهای جدید ما با فعالیتی دشوار روبه رو هستیم...