نشریه رویکردهای پژوهشی در علوم زمین
پیاپی 14 (زمستان 1398)

بزرگ ترین اجرام آسمانی نزدیک به ما یعنی همان خورشید و ماه، در پی نیروی گرانشی که بر زمین وارد می کنند باعث تاثیراتی برآن می شوند. در این مقاله تاثیر نیرو های جزر و مدی اجرام آسمانی نزدیک بر افزایش شمار زمین لرزه ها بررسی شده است. نیروهای جزر و مدی علاوه بر تاثیر روی آب ها بر روی پوسته جامد زمین نیز تاثیر دارند. این مقاله تنها یک بررسی آماری بر روی شمار زمین لرزه ها و زمان نزدیکی این اجرام آسمانی به زمین است. برای این منظور زمین لرزه های با بزرگای بیش تر از 0/5 سال های 2015-2011 از سایت مرکز لرزه نگاری بین المللی (ISC) استفاده شده است. ماه و خورشید به ویژه تاثیر بیش تری نسبت به سیارات بر زمین دارند، از آن رو که ماه نزدیک ترین جرم به زمین و خورشید نیز بزرگ ترین جرم منظومه شمسی می باشند. این پژوهش نشان داد که در زمان های ماه نو، ماه کامل و ابرماه هم بستگی زیادی با فزونی زمین لرزه ها مشاهده می شود. فاز ماه نو، به گمان تاثیر بیش تری بر افزایش شمار زمین لرزه های با بزرگای بیش تر از 0/5 دارد. فاز ماه کامل نیز در افزایش زمین لرزه ها موثر است، به گونه ای که بیشینه، یک هفته پس از ماه کامل زمین لرزه ها افزایش می یابند. هم چنین، نیروی جزرومدی خورشید بر زمین و بیشینه فعالیت خورشید دردوره 11 ساله فعالیت خورشیدی نیز تاثیر زیادی بر شمار زمین لرزه های بزرگ نشان می دهد.

سازند سروک واحد سنگ چینه ای کربناته ضخیمی است که بخشی از گروه بنگستان می باشد و در منطقه زاگرس مرتفع و در حاشیه جنوبی نیوتتیس نهشته شده است (1965,James & wynd) [8]. این سازند شامل دو رخساره نریتیک در فارس و خوزستان و رخساره پلاژیک در لرستان است (مطیعی،1372) [1]. مطالعه مقاطع نازک سازند سروک منجر به شناسایی 17 ریز رخساره در 6 زیر محیط رخساره ای شد که محل تشکیل سه زیر محیط رخساره ای اول به ترتیب در حوضه، رمپ خارجی و میانی و سه زیر محیط رخساره ای دیگر در رمپ داخلی مشخص شده است. این ریز رخساره ها از نواحی عمیق به سمت نواحی کم عمق به شرح زیر خلاصه شده اند.