نشریه آسیب های اجتماعی کودک و نوجوان
پیاپی 24 (زمستان 1397)

استفاده از فضای مجازی به عنوان یکی از بارزترین نمودهای جهانی شدن پیامدها، اثرات مختلفی بر عرصه های زندگی اجتماعی از جمله احساس امنیت اجتماعی داشته است. پژوهش حاضر در سال 1398 با هدف بررسی جامعه شناختی تاثیر استفاده از فضای مجازی بر احساس امنیت اجتماعی شهروندان شهرستان شهرکرد انجام شده است. اطلاعات پژوهش با روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه از نمونه ای به حجم 500 نفر که از طریق فرمول نمونه گیری کوکران تعیین شده، بدست آمده است. جامعه آماری شامل کلیه افراد 16 سال شهرستان شهرکرد است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و اطلاعات گردآوری شده به کمک نرم افزارهایspss  تجزیه و تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج تحقیق در بخش استنباطی نشان داد که از مجموع 11 فرضیه تحقیق، تعداد 9 فرضیه تایید و وجود رابطه همبستگی مستقیم بین متغیرهای مستقل و وابسته و رابطه غیر مستقیم متغیرهای میانجی پژوهش؛ یعنی وفاق اجتماعی و اعتماد اجتماعی اثبات گردید. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که بین احساس امنیت اجتماعی زنان و مردان تفاوت معنادار و قابل تاملی وجود ندارد. وفاق اجتماعی به تنهایی عامل موثر در احساس امنیت اجتماعی پاسخگویان نبوده است. بین دو متغیر فضای مجازی و اعتماد اجتماعی رابطه معنادار و  قوی وجود دارد؛ همچنین بین نوع استفاده از فضای مجازی و احساس امنیت اجتماعی رابطه معنادار و متوسط وجود دارد.

جانمایی اصولی، منطقی و نظامند کاربری های اراضی شهری نقش بسیار مهمی در کاهش نابسامانی های شهری به ویژه انواع جرایم دارند. بر همین اساس، هدف این پژوهش تحلیل تاثیر الگوهای کاربری اراضی در شکل گیری الگوهای مکانی بزهکاری است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی و جامعه آماری مجموع جرایم ارتکابی مرتبط با مواد مخدر طی دوره یکساله در شهر کرمانشاه است.  نتایج پژوهش نشان می دهد که مهمترین کانون جرم خیز اعتیاد به مواد مخدر در شهر کرمانشاه بر منطقه اسکان غیر رسمی جعفرآباد در جنوب شرقی شهر کرمانشاه منطبق است.  بیشترین فراوانی وقوع جرایم با 563 فقره بزه و 6/66 درصد در مجاورت کاربری مسکونی ثبت شده است. در مرتبه بعد، کاربری تجاری با 140 فقره بزه و 4/16 درصد بیشترین میزان وقوع جرم در کاربری را به خود اختصاص داده است و کاربری فضای سبز با فراوانی 39 فقره بزه و 49/4 درصد جرایم ارتکابی در رتبه سوم قرار دارد.

حاشیه نشینی یک پدیده اجتماعی است که ریشه در ادوار و اعصار گذشته دارد. این پدیده هم در کشورهای توسعه یافته و هم در حال توسعه وجود دارد؛ اما با توجه به خصوصیات هر شهر و منطقه، حل آن نیز نیازمند برنامه ریزی خاصی است. هدف این پژوهش، بررسی اقتصادی و اجتماعی مناطق حاشیه نشینی درشهر نقنه از توابع استان چهارمحال و بختیاری است. حاشیه نشینی ریشه در مسایل مختلف اقتصادی و اجتماعی دارد و حل این مشکل نیازمند شناخت درست آن است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. بر این اساس، با روش پیمایشی و تکنیک پرسش نامه و روش نمونه گیری تصادفی، یک نمونه ی 369 نفری انتخاب شد و به منظور افزایش اعتبار، تعداد 380 پرسش نامه توزیع گردید که در پایان 370 پرسش نامه بررسی شد. وضعیت اقتصادی و اجتماعی پاسخگویان نشان می دهد که در وضعیت متوسط و رو به پایینی قرار دارند. نتایج بدست آمده نشان دهنده وجود تفاوت معنادار در بخش پایگاه اقتصادی است. تحلیل همبستگی نشان می دهد که هر چقدر میزان مصرف گرایی، تقدیرگرایی، بیگانگی اجتماعی، عدم آینده نگری و عدم سرزنش فقر افراد بیشتر باشد، میزان فشار آنها نیز افزایش می یابد. شدت رابطه میان متغیرها نسبتا قوی است؛ همچنین هرچقدر میزان آسیب پذیری، ضعف جسمانی، فقر، بی قدرتی و انزوای افراد بیشتر باشد، میزان فشار آنها نیز افزایش می یابد.

هیجان یکی از شاخص های مهم روح و روان انسان است. این شاخص تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد و میزان و وضعیت آن دچار تغییر می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر بخشی درمان مبتنی بر هیجان در کیفیت زندگی زنان مطلقه شهر شهرکرد انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهرستان شهرکرد در سال 1396 است. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه است؛ بدین منظور تعداد 28 نفر از زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز بهزیستی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش، درمان مبتنی بر هیجان را در 8 جلسه یک و نیم ساعته به مدت دو ماه دریافت نمود، در حالی که گروه گواه این مداخله را دریافت نکرد؛ سپس پس آزمون و بعد از یک ماه مداوم بر روی هر دو گروه اجرا شد. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (1994) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس صورت گرفت. نتایج نشان داد که آموزش درمان مبتنی بر هیجان بر کیفیت زندگی زنان مطلقه موثر بوده است و تاثیر این روش بعد از یک ماه همچنان پایدار بود (05/0p<).

یکی از عوامل موثر در احساس امنیت، سرمایه اجتماعی است. سرمایه اجتماعی قواعد، هنجارها، تعهدات، تعامل و اعتماد مستقر در روابط اجتماعی، ساختارهای اجتماعی و ترتیبات نهادی جامعه است که اعضا را در دست یابی به اهداف فردی و اجتماعی کمک می کند. یکی از این اهداف، امنیت در مفهوم کلی و امنیت راه ها در مفهومی جزیی است. امنیت راه ها و مسیرها می تواند سرمایه گذاران را ترغیب به سرمایه گذاری کند و گردشگران را با آسودگی خاطر به سمت جاذبه ها سوق دهد و در نهایت در راستای عدالت فضایی قدم بردارد. هدف تحقیق حاضر، بررسی نقش سرمایه اجتماعی در امنیت راه های شهرستان اردل است. قلمرو مکانی این تحقیق، شهرستان اردل از توابع استان چهارمحال و بختیاری است. نمونه آماری متناسب با هدف تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS Sample Power برآورد و انتخاب نمونه به صورت در دسترس انجام شد. سطح پایایی پرسشنامه بالاتر از 70/0 بدست آمد و در ادامه جهت بررسی تاثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته از آزمون رگرسیون در دو مرحله داده های خام و استاندارد استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرمایه اجتماعی به میزان قابل توجهی (613/0) امنیت راه های شهرستان اردل را تبیین و پیش بینی می کند. به طوری که با افزایش یک واحد سرمایه اجتماعی، انتظار می رود امنیت راه های شهرستان مورد مطالعه 613/0 واحد بهبود یابد.

نزاع دسته جمعی به عنوان یک آسیب اجتماعی، از شاخص های مهم خشونت در جامعه تلقی می شود که بین افراد و گروه ها به وقوع می پیوندد و امنیت اجتماعی را مورد تهدید قرار می دهد و مانع توسعه اجتماعی می شود. مسئله قابل توجه این است که نقش نیروی انتظامی در این زمینه چه بوده است؟ هدف این پژوهش، بررسی نقش فرماندهی انتظامی شهرستان فارسان در پیشگیری از نزاع های دسته جمعی طی سال(1390 تا 1395)است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی -پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل فرماندهان، مدیران و افسران شاغل در فرماندهی انتظامی شهرستان فارسان است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است که محقق تنظیم نموده است. روایی پرسشنامه تایید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ و نرم-افزار spss 918/0 برآورد شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون t استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که نقش نیروی انتظامی شهرستان فارسان در پیشگیری از وقوع نزاع های دسته جمعی بیش از حد متوسط بوده است. در بین ابعاد پیشگیری از نزاع های دسته جمعی، نقش نیروی انتظامی در ارجاع پرونده های نزاع دسته جمعی به قانون، مقابله با خشونت، اوباشگری، استفاده از کدخدا منشی و بزرگان بیش از حد متوسط و رفع تنش های طایفه ای، کنترل اجتماعی و هماهنگی بین دستگاه ها در حد متوسط بوده است.