نشریه آسیب های اجتماعی کودک و نوجوان
پیاپی 19 (پاییز 1396)

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی گروه درمانی شناختی - رفتاری بر سازگاری اجتماعی و کیفیت زندگی زندانیان، زندان مرکزی شهر شهرکرد می باشد. نمونه آماری این پژوهش شامل 30 نفر از زندانیان مرد بود که به روش نمونه گیری تصادفی نظامدار انتخاب شدند. پژوهش حاضر برمبنای هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش از نوع طرح های شبه آزمایشی با پیش آزمون - پس آزمون در مقایسه با گروه کنترل بوده است. ابزارهای مورد استفاده دراین پژوهش، پرسشنامه سازگاری اجتماعی (1999) و پرسشنامه کیفیت زندگی (1991) که داری 26 آیتم است، بود. در این پژوهش آزمودنی ها به طور تصادفی به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم و مورد پیش آزمون قرار گرفتند و پس از ارایه متغیر مستقل (گروه درمانی شناختی - رفتاری) بر گروه آزمایش، به مدت 14 جلسه 90 دقیقه ای به صورت دو بار در هفته، پس آزمون اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده گردید و نتایج با (P<0/05) معنادار شدند و نشان داد که گروه درمانی شناختی رفتاری بر بالا بردن سازگاری اجتماعی و کیفیت زندگی زندانیان تاثیر دارد.

مطالعات گوناگونی در حوزه مدرسه، نظم و امنیت در استان چهارمحال و بختیاری انجام شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی این پژوهش ها برای شناخت تنگناها و ترسیم ماتریس پژوهشی است. پژوهش حاضر با استفاده از روش مطالعه مروری و تحلیل محتوا، اطلاعات موجود در پایگاه های اطلاعاتی در زمینه پژوهش های انجام شده در حوزه مدرسه، نظم و امنیت از جمله طرح های پژوهشی و مقالات را مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری این پژوهش شامل منابع آرشیوی بود که بواسطه پروتکل مروری جمع آوری و طبقه بندی شدند و با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی تجزیه و تحلیل شدند. بر مبنای بررسی های انجام شده، در 2 پژوهش (7/7 درصد) از متغیر نظم، در 21 پژوهش (7/80) از متغیر امنیت و در یک پژوهش (8/3 درصد) از متغیر مدرسه، در یک پژوهش (8/3 درصد) از متغیر مدرسه و امنیت و در 2 پژوهش (7/7 درصد) از متغیرهای نظم و امنیت استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشتر موضوعات مرتبط با مقوله امنیت بودند و پژوهش های محدودی به حوزه نظم و مدرسه اختصاص یافته بودند. همچنین، بیشتر پژوهش ها توصیفی بوده اند که با روش های کمی و ابزارهایی نظیر پرسشنامه های استاندارد به گرداوری داده ها پرداخته بودند و یافته دیگر این بود که اغلب پژوهش متمرکز بر شهرستان شهرکرد بوده اند و از این نظر پراکندگی محدودی در اجرای پژوهش ها مشاهده شد. یافته های این مطالعه می تواند در خصوص تدوین برنامه و نقشه راه مسیولین و پژوهشگران کمک کند و راهبردهای سیاست گذاری پژوهشی آینده را در قالب بررسی توصیفی-تحلیلی یافته ها، تنگناها و جهت گیری های پژوهشی گذشته مدرسه، نظم و امنیت روشن تر سازد.

سوء مصرف مواد یک معضل شایع و عمده ی مرتبط با سلامتی جامعه است که ابتلا و مرگ و میر بالایی دارد. از آنجایی که حساس ترین دوران زندگی از نظر ابتلا به مصرف مواد مخدر، دوره بلوغ و نوجوانی است، پس توجه ویژه به این دوره و طراحی برنامه های پیشگیرانه مناسب برای این گروه سنی کاملا حیاتی به نظر می رسد. مطالعه حاضر به بررسی میزان آمادگی فعال و منفعل دانش آموزان سال چهارم متوسطه شهرستان لردگان در خصوص مواد مخدر در سال 1397 می پردازد. نوع تحقیق حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر و پسر (1599 نفر دختر و 1632 پسر) که در شهرستان لردگان مشغول به تحصیل هستند. برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده شد که نمونه 338 نفر برآورد گردید. روش نمونه گیری به شیوه تصادفی- طبقه ای انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از دو شیوه کتابخانه ای و میدانی استفاده و ابزار مورد استفاده در پزوهش حاضر پرسشنامه آمادگی به اعتیاد زرگر (IAPS) است که دارای 41 ماده و به شیوه لیکرت نمره گذاری شده است. برای تجزیه و تحلیل دادها از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی پیرسون، کای دو و آزمون t مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین میزان آمادگی فعال دانش آموزان با آمادگی منفعل آن ها به مواد مخدر رابطه مثبت وجود دارد 05/0≤p . میزان آمادگی دانش آموزان مورد بررسی بالا و میزان آمادگی آن ها به مواد مخدر پایین گزارش شد؛ همچنین بین میزان آمادگی فعال و منفعل به مواد مخدر در بین دانش آموزان بر اساس جنس تفاوت وجود نداشت. آگاهی دادن به دانش آموزان در مورد آمادگی گرایش به اعتیاد فعال و منفعل از طریق کتب درسی و کمک درسی در قالب یک برنامه ریزی مدون ازجمله وظایف آموزش و پرورش است که اجرای درست آن اهمیت بسزایی در آگاهی و پیشگیری دارد.

امروزه با توجه به دغدغه های فراوان زندگی، استرس تبدیل به یک پدیده جهانی و روبه رشدی شده است که تمامی گروه های شغلی و محیط های کاری را تحت تاثیر قرار داده است. طبق پژوهش های انجام شده، رانندگی یکی از موقعیت های پراسترس شغلی است. استرس می تواند از طریق تداخل با عملکرد ایمن راننده، منجر به بروز حوادث خطرناکی شود. این پژوهش با هدف بررسی رابطه باورهای معنوی با استرس شغلی رانندگان ناوگان بین شهری پایانه آزادی شهرکرد انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه رانندگان ناوگان مسافربری بین شهری پایانه آزادی شهرکرد است که تعداد 80 نفر از آنها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های معنویت پارسیان و دونینیگ و استرس شغلی فیلیپ ال رایس جواب دادند. داده ها با کمک نرم افزار spss و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون آنالیز واریانس تجزیه تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که 25/36 درصد از رانندگان دارای استرس شغلی بالا هستند، 75/38 درصد دارای استرس شغلی متوسط و 25 درصد نیز دارای استرس شغلی پایین هستند؛ همچنین نتایج نشان داد که بین باورهای معنوی و استرس شغلی رابطه معکوس (865/0- = r) وجود دارد؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده یکی از اهداف مهم برای کاهش میزان استرس شغلی رانندگان و کاهش تصادفات، آموزش و بالا بردن میزان باورهای معنوی افراد است.

اعتیاد و معرفی آن به عنوان بلای هستی سوز در جامعه، محقق را بر آن داشته تا به علل گرایش معتادان به ترک اعتیاد در شهرستان شهرکرد بپردازد. فرضیات این پژوهش به بررسی تاثیر وضعیت اقتصادی فرد معتاد، خستگی از مواد، گران بودن مواد، وجه ی غیراجتماعی معتادان، ترس از عواقب جسمی و روانی مواد، فشار خانواده معتادان و معرفی سازمان های ترک اعتیاد به عنوان سازمان هایی نتیجه بخش بر میزان گرایش معتادان به ترک اعتیاد پرداخته است. در چارچوب نظری این تحقیق از ترکیب نظریه هومنز، اسعدی، فرجاد، فریمان و اسکات و نظریه برچسب زنی استفاده شده است. این تحقیق با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن از طریق آزمون صوری و محتوایی مورد بازنگری تعدادی از کارشناسان و محققان قرار گرفته و اعتبار آن از طریق آزمون خی دو 92/0 محاسبه شده؛ به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق شامل همه سازمان های ترک اعتیاد در شهرستان شهرکرد است که جمعیت آن ها حدود 6300 نفر است. حجم نمونه به وسیله ی فرمول کوکران 351 نفر مشخص شده که با روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای پرسشنامه بین اعضای جامعه نمونه توزیع شده است. نتایج نشان داد که همه ی متغیرهای مستقل پژوهش بر میزان گرایش معتادان به ترک اعتیاد تاثیر دارند و در نتیجه همه ی فرضیات تحقیق پذیرفته شده اند.

دانش آموزان از جمله اقشاری هستند که آینده ساز کشور می باشند و چگونگی شکل گیری شخصیت آنها و احساس خودکارآمدی و منبع کنترل می تواند نقش بسیار مهمی در احساس امنیت و رشد آنها داشته باشد. به لحاظ اهمیت موضوع این پژوهش با هدف بررسی نقش خودکارآمدی اجتماعی، منبع کنترل و اعتیاد اینترنتی در پیش بینی احساس امنیت اجتماعی دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه شهرستان لردگان انجام شد. این به روش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه شهرستان لردگان بودند که در سال 1396 به تحصیل اشتغال داشتند. در این پژوهش با توجه به گستردگی جامعه از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب اعضای نمونه استفاده شد، که از بین جامعه آماری 250 نفر به عنوان افراد مورد مطالعه پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات 4 پرسشنامه، خودکار آمدی اجتماعی نوجوان از کنلی (1989)، پرسشنامه منبع کنترل از نویکی و استریکلند (1973)، پرسشنامه احساس امنیت اجتماعی از صحابی و جلیل (1389)، پرسشنامه استاندارد اعتیاد به اینترنت از یانگ (1996) بود. یافته ها نشان داد که بین متغیرهای خودکارآمدی اجتماعی، منبع کنترل، اعتیاد اینترنتی و احساس امنیت اجتماعی همبستگی درونی معنی داری وجود دارد (01/0< p). همچنین تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای خودکارآمدی اجتماعی، منبع کنترل و اعتیاد اینترنتی توانستند بطور معنی داری به ترتیب در حدود 13%، 22% و 9% از واریانس احساس امنیت اجتماعی را در بین دانش آموزان مقطع دوم متوسطه پیش بینی کنند (05/0<p). نتایج حاکی از اهمیت نقش متغیرهای خودکارآمدی اجتماعی، منبع کنترل و اعتیاد اینترنتی در پیش بینی احساس امنیت اجتماعی در بین دانش آموزان مقطع دوم دبیرستان می باشد.