نشریه دانش انتظامی ایلام
پیاپی 26 (تابستان 1397)

  مسیله اجتماعی اعتیاد نیازمند مداخله است. مداخله و نحوه انجام آن در هر اجتماع و جامعه ای متفاوت است. به عبارتی دیگر، امر مداخله هرگز از شناخت بسترها و زمینه ها بی نیاز نیست. با توجه به این نکته، هدف اساسی مقاله حاضر، ارایه مدل بومی مقابله با مواد مخدر و پیشگیری از آن (با تاکید بر حوزه توزیع و مصرف مواد مخدر) در استان ایلام است. با توجه به پیچیدگی موضوع اعتیاد، محقق تلاش می کند تا با تکیه بر ترجیحات نظری خود، تنها چهارچوبی مفهومی را برای طرح سوالات و شیوه نگاه کردن به مسیله فراهم سازد. این چارچوب مفهومی، شامل رویکردهای تفسیری و برساخت گرایی است. به منظور انجام پژوهش، از روش های کیفی، کمی و تحلیل اسناد استفاده شده است. میدان تحقیق استان ایلام است و تعداد مشارکت کنندگان در تحقیق (مصرف کنندگان مواد مخدر) 25 نفر بودند؛ همچنین علاوه بر تحلیل آماری وضعیت توزیع مواد مخدر در استان، 62 پرونده نیز به صورت نمونه گیری در دسترس از شهرستان های استان ایلام انتخاب و بررسی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها و مستندات از نرم افزارهای اکسل، در بررسی پرونده ها، از تحلیل تماتیک یا موضوعی و در روش کیفی نیز از روش کدگذاری استفاده شده است. یافته ها در سه بخش یافته های میدانی، تحلیل آماری داده ها و اطلاعات مستخرج از پرونده های توزیع کنندگان نشان داده شده است. نتایج تحقیق گویای آن است که اتخاذ رویکردهای مقابله با اعتیاد و پیشگیری از آن در سطح استان، نیازمند توجه به «عرصه های نقش پرداز» گوناگونی است. به عبارتی دیگر عوامل مختلفی به وجودآورنده، تشدیدکننده یا بازدارنده از آنند. هرگونه تقلیل گرایی در این زمینه و توجه به عرصه ای خاص، مشکلی از مشکلات موجود را حل نخواهد کرد و برعکس توانایی توجه و کنترل مسیرهای مختلف ضریب موفقیت را بسیار افزایش می دهد. مدل نهایی پیشگیری از مواد مخدر و مقابله با آن در این پژوهش بر اساس این عرصه های نقش پرداز مهم ترسیم شده است.

امنیت از نیازها و انگیزه های اساسی انسان می باشد، به طوری که با زوال آن آرامش خاطر انسان سلب می شود و تشویش و ناآرامی جای آن را می گیرد. هدف اصلی این مقاله بررسی نقش صدا وسیما (تلویزیون) در تولید برنامه های پیشگیرانه امنیت محور است. تحقیق حاضر از نظر ماهیت داده ها، روشی کمی است و با استفاده از روش پیمایش و به وسیله پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق، افراد بالای 18 سال ساکن در شهر ایلام 107556 نفر اعلام شده و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه تعداد 400 نفر انتخاب شده است. در این بخش پژوهش از نمونه گیری خوشه ای به کار رفته و واحد تحلیل «افراد 18سال و بالاتر» میباشد. برای بررسی روایی محتوایی و روایی صوری از نظر متخصصان و کارشناسان استفاده شده است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه تحقیق از ضریب پایانی مناسب برخوردار می باشد. برای داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار DE (ورود اطلاعات) و نرم افزار Spss (تجزیه و تحلیل) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج رگرسیون نشان می دهد که، متغیرهای «برنامه های آموزشی تلویزیون»، «برنامه های آگاهی رسانی و اطلاع دهی تلویزیون»، «برنامه های ترویج، الگوسازی و نهادینه کردن ارزشهای ملی و مذهبی تلویزیون» و «برنامه های طنز و سرگرمی تلویزیون» بر متغیر وابسته «برنامه های پیشگیرانه امنیت محور» تاثیر معنادار متوسطی دارد. اما تاثیر متغیر مستقل «برنامه های میزگردی و نشست های کارشناسانه تلویزیون» بر متغیر وابسته «برنامه های پیشگیرانه امنیت محور» در حد بالایی است.

گستردگی استفاده از اینترنت و کامپیوتر در جامعه به ویژه در بین کودکان و نوجوانان و عدم نظارت صحیح والدین، موجب شده است اعتیاده اینترنتی رشد فزاینده ای داشته باشد، این نوع اعتیاد می تواند تاثیر منفی بر عملکرد تحصیلی و اجتماعی کودکان و نوجوانان داشته باشد، پژوهش حاضر به بررسی وضعیت اعتیاد اینترنتی به عنوان یک آسیب در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر ایلام پرداخته است، شرکت کنندگان در این پژوهش شامل دانش آموزان پسر و دختر دبیرستانی در سال تحصیلی (95-96) می باشد، به این منظور تعداد 583 پرسشنامه به روش پیمایش و براساس روش تصادفی طبقه بندی در دبیرستان های شهر ایلام در بین دانش آموزان توزیع شده است. پرسش نامه ساختار یافته ی پژوهش شامل سه قسمت است: پرسش نامه اطلاعات دموگرافیک که در آن عوامل فردی اجتماعی نظیر: سن، جنس، مقطع، رشته تحصیلی، تحصیلات والدین، میزان آشنایی با کامپیوتر و اینترنت مورد سوال قرار می گیرد. پرسش نامه نحوه استفاده از اینترنت که: مدت زمان هر بار اتصال به اینترنت، سن شروع استفاده از اینترنت و کامپیوتر، وسیله اتصال به اینترنت، چگونگی استفاده از اینترنت، هدف و بخش مورد استفاده در اینترنت را بررسی می کند. برای بررسی اعتیاد اینترنتی از نسخه فارسی پرسش نامه یانگ استفاده شده است. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد میزان اعتیاد در بین دانش آموزان پسر از دختران بالاتر و اعتیاد اینترنتی دانش آموزانی که مادران تحصیل کرده و شاغل داشتند از سایر دانش آموزان بالاتر بود، اعتیاد اینترنتی برحسب مقطع و رشته تحصیلی نیز متفاوت بود و دانش آموزان مقطع متوسطه اول و رشته فنی و حرفه ای بالاترین میزان اعتیاد اینترنتی را به خود اختصاص داده بودند، دانش آموزانی که از کامپیوتر بجای تبلت و موبایل برای رفتن به اینترنت استفاده می نمودند کمترین میزان اعتیاد اینترنتی را داشتند، میزان اعتیاد در دانش آموزانی که به تنهایی از اینترنت استفاده می نمودند نسبت به سایرین بالاتر بود.

 هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین عوامل اجتماعی موثر بر تخلفات رانندگی در شهر ایلام بود که از میان عوامل اجتماعی، متغیرهای امنیت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اعتیاد، تحصیلات و وضعیت اقتصادی مورد بررسی قرار گرفتند. جامعه پژوهش حاضر را کلیه رانندگان شهر ایلام که دارای گواهینامه و ماشین شخصی بودند، تشکیل می دهد. روش نمونه گیری پژوهش حاضر از نوع خوشه ای و تعداد افراد نمونه طبق جدول مورگان 306 نفر بود. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه «محقق ساخته» و «رفتار رانندگی منچستر» گردآوری شدند. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار رگرسیون ساده، تحلیل واریانس و یومان ویتنی نشان داد که عوامل اجتماعی (امنیت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، اعتیاد، تحصیلات و وضعیت اقتصادی)، با تخلفات رانندگی در شهر ایلام ارتباط معناداری دارند.

در این تحقیق به تبیین ، اولویت بندی و تدوین مدل عوامل موثر بر پذیرش فناوری های جدید (عمدتا الکترونیکی و مبتنی بر وب) توسط دریافت کنندگان خدمات از سازمان های مدیریت حمل و نقل ، پرداخته شده است. پژوهش حاضر ازنظر گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی ، از لحاظ ماهیت کاربردی و از نوع مطالعات کمی می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS.19 بعنوان نرم افزار اصلی و از نرم افزا.8.5 LISREL بعنوان نرم افزار کمکی برای روش تحلیل عاملی (از نوع اکتشافی) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق شامل 180 نفر (شامل مدیران و کارشناسان ناجا ، کاربران و مراجعه کنندگان به مراکز پلیس 10 + ، مراکز شماره گذاری خودرو و مراکز آزمون رانندگی در سطح استان ایلام) بودند، که بصورت تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش 20 متغیر موثر بر پذیرش فناوری های نوین برای دریافت خدمات از طرف کاربران ، شناسایی شد. بر پایه ملاک کیسر ، 4 عامل دارای ارزش ویژه بالای 1 شناسایی و بعنوان عوامل قابل استخراج تعیین شدند.با توجه به شاخص های آماری با استفاده از روش تحلیل عوامل اصلی ، این 4 عامل در مجموع 805/80 درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین کردند

زندگی در جوامع مدرن امروزی باعث به وجود آمدن معضلات اجتماعی جدیدی شده است که یکی از این مشکلات، معضل مزاحمت خیابانی برای زنان و دختران می‎باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر مزاحمت های خیابانی در میان زنان شهر ایلام انجام گرفته است. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کاربردی- تحلیلی می باشد که با روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دختران و زنان 16 تا 45 سال ایلامی را در بر می گیرد که تعداد آنها مطابق سرشماری سال 1395، 56034 نفر بود و تعداد 381 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه به صورت نمونه در دسترس و متمایل به همکاری انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته برای جمع آوری اطلاعات، از نرم افزار SPSS 24 برای تجزیه و تحلیل داده ها و از ضریب رگرسیون برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که عواملی مانند سبک پوشش، سبک آرایش، الگوهای رفتاری (معناداری0.000) و سن زنان (با معناداری 400/0)، با مزاحمت های خیابانی برای آنان رابطه دارد و هر کدام به ترتیب 2/48، 9/61، 8/45 و 1/19- درصد بر میزان مزاحمت های خیابانی برای زنان ایلامی تاثیرگذارند. مطابق این یافته ها با افزایش سن زنان، میزان مزاحمت برای آنان کاهش یافته است.